Πέμπτη 10 Δεκεμβρίου 2015

Δημοσιευση στα Νέα της Λευκάδας απο τον Φώτη Μωράκη.


Την Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου στις 19:00, στον χώρο των Εκδόσεων Άγκυρα στην Σόλωνος 124 στην Αθήνα, παρουσιάστηκε  "Η Πόρνη που την Έλεγαν Μοναξιά", το τρίτο ποιητικό έργο της συγγραφέως Άννας Τσεκούρα και έκτο κατά σειρά προσωπικό της βιβλίο. (Εχει γράψει τρία ποιητικά τρία μυθιστορήματα και έχει επιμεληθεί την συγγραφή σε τρία ακόμη βιβλία)
Στον κατάμεστο φιλόξενο χώρο, η συγγραφέας υποδέχθηκε φίλους και αναγνωστικό κοινό, 
ξεκινώντας την βραδιά με ένα βιντεο και μια απαγγελία απο την ίδια.
Οι εξαιρετικοί ομιλητές της βραδιάς αναφέρθησαν όλοι ανεξαιρέτως στην πολυτάλαντη προσωπικότητα της δημιουργου.
Ο λογοτέχνης Ομηρος Αβραμίδης τοποθετήθηκε επί του συνόλου του έργου της κας Αννας Τσεκούρα, 
διαβάζοντας το βιογραφικό της δίνοντας εμφαση στα πολλά ταλέντα και δράσεις της, αναφέροντας χαρακτηριστικά, 
πως τα μυθιστορήματά της εχουν εξαιρετική πλοκή, ρεαλιστικούς προβληματισμούς και κινούνται σε βαθιές ερωτικές αναζητήσεις 
όσο και έξυπνα μυστηριώδεις αντιφάσεις. Ερωτικού και αστυνομικού περιεχομένου τα πεζά της αλλά βαθιά ερωτική η ποιησή της, 
γεμάτη απο δυναμισμό και θεατρικότητα, όπως τόνισε ο δεύτερος κατά σειρά ομιλητής της βραδιάς, ηθοποιός Τάκης Χρυσικάκος. 
Αναφερόμενος στην σχέση του με την συγγραφέα είπε πως τους ενώνει η φιλία και πως γνωρίζοντας τη, κάνει μια εξαίρεση να μιλήσει για την γραφή της αφού σπάνια μιλά, εφοσον η ιδιότητά του ηθοποιού ειναι να ερμηνεύει και όχι να παρουσιάζει. Παρόλα αυτά με σαφή, και περιεκτικό τρόπο δήλωσε πως η θεατρικότητα των κειμένων της οφείλεται στην θεατρικότητα που φέρει η ίδια, μια που και στην ζωή της λειτουργεί τολμηρά και ασυμβίβαστα. Μιλά οπως γράφει και γράφει όπως ζεί. Χαρακτηριστικά είπε: "Η υπερβολή και το καλώς εννοούμενο θράσος της Άννας την καθιστά ικανή να δίνει αυτά τα συγκλονιστικά γεμάτα πάθος και ένταση κείμενα. Αλίμονο αν δεν υπήρχαν άνθρωποι αρκετά τολμηροί στο χώρο της τέχνης. Δεν θα είχαμε τίποτε απο τα αριστουργηματα που χαιρόμαστε σήμερα."
Στην συνέχεια το λόγο πήρε ο κ. Δημήτρης Ι. Άνεμος ο οποίος αναφέρθηκε επιπλέον, στην εύστοχη ανάγνωση της συγγραφέως στην ανδρική ψυχολογία. Δίνοντας έμφαση στην έντονα θηλυκή της πλευρά, η οποία όμως, δεν την εμποδίζει να σκέφτεται και να λειτουργεί σαν άνδρας, εξήρε την ικανότητά της να ψυχογραφεί  τον άνδρα και να καταγράφει απόλυτα εύστοχα ανδρικές αντιδράσεις και συναισθήματα με τον ίδιο γλαφυρό τρόπο που γνωρίζει να περιγράψει τα γυναικεία. 
Τέλος, η κυρία της ομάδας των ομιλητών συγγραφέας η ίδια αλλά και ζωγράφος, Μαίρη Γκαζιάνη,  πέραν των κοινών προαναφερθέντων στοιχείων για τις γραφές και την προσωπικότητα της δημιουργού, τοποθετήθηκε σε πεδία τεχνοτροπίας και σε εκείνους τους λεκτικούς μηχανισμούς, που χρησιμοποιούνται απο την συγγραφέα για να απολαμβάνει το κοινό την "συγκλονιστική ερωτική ποίηση" όπως χαρακτηριστικά αποκάλεσε την ποίηση της Άννας Τσεκούρα. Η βραδιά έκλεισε με τον Απολογισμό, τον επίλογο του βιβλιου Η Πόρνη που την έλεγαν Μοναξιά, από τον Τάκη Χρυσικάκο.  Ο εξαίρετος ηθοποιός ερμήνευσε το κείμενο αυτό συγκλονιστικά ,καθηλώνοντας το κοινό, όπως και όλα τα κείμενα που παρεμβατικά συμπλήρωναν τις ομιλίες και αναλύσεις και φόρτισαν συγκινησιακά, πολλές φορές, την ατμόσφαιρα στην αίθουσα.



Η Πόρνη που την έλεγαν Μοναξιά - Τρίτη Συλλογή Κειμένων Ποίησης από τις εκδόσεις  Bookstars (τηλ 2108072643) όπως και τα προηγούμενα ποιητικά της έργα (Σπαραγμοί Θνητών, Λυγμοί Αθανάτων 2012, Για το Σημάδι Σου - 2013) καθώς και τα μυθιστορήματα της με τελευταίο της το αστυνομικό μυθιστόρημα πάθους και μυστηρίου, Το Ταγκό της Σκιάς, Εκδόσεις Αργονάυτης ( 2102233633) διατίθενται σε ολα τα μεγάλα βιβλιοπωλεία αλλά και παραγγέλονται ηλεκτρονικά. Πληκτρολογείτε απλά το τιτλο και αποφασίζετε ποιο σαιτ θα θέλατε να σας το στείλει στο σπίτι σας.

Τετάρτη 25 Φεβρουαρίου 2015

 ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ - 28 ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΦΗΣ ΚΑΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑΣ

Υπάρχουν αρκετοί συγγραφείς που εκτιμώ και διαβάζω χρόνια. Κάποιους είχα την τύχη να τους γνωρίσω προσωπικά, κάποιους όχι. Ο συνεντευξιαζόμενος κ. Κώστας Αρκουδέας ήταν από τους ελάχιστους Έλληνες συγγραφείς που με άγγιξαν τα χρόνια που χανόμουν στον Ντοστογιέφσκι, τον Χεμινγουέι, τον Ουάιλντ και τον Καμύ.
«Προσωπικός» γιατί τον διάβασα πρώτη φορά στα δέκα επτά μου χρόνια και η «Πόλη» του, με έκανε να νιώσω συναισθήματα που στην τρυφερή ηλικία αυτή, ίσως και να μου άλλαξαν την γραμμή πλεύσης μου. Αποκαλύπτω εδώ, πως ένας λόγος που άρχισα να βλέπω την γραφή πιο σοβαρά, ήταν και η «Πόλη με τα Χίλια Πρόσωπα» του Κώστα Αρκουδέα.
Άνθρωπος χαμηλού προφίλ, αποπνέει μια ηρεμία και μια σταθερότητα που δεν οφείλεται στο ότι δεν τολμά να ανανεώνεται, αλλά ακριβώς στο αντίθετο. Μόνο την γραφή του να προσέξει κάποιος και να παρακολουθήσει την συγγραφική του πορεία, θα διαπιστώσει πως κάθε άλλο παρά να επαναλαμβάνεται του αρέσει.
Στην επικοινωνία μας για την συνέντευξη αυτή, το πρώτο που μου άρεσε στον κ. Αρκουδέα ήταν πως ήταν ευγενής, ειλικρινής και σαφής. Το επόμενο, όπως θα διαπιστώσετε, ήταν ότι μπήκε απευθείας στο πνεύμα των ερωτήσεων μου και από εκεί και πέρα νομίζω μίλησε και λίγο… το αίμα και η ρίζα μας η κοινή, που είναι η Μάνη. Οι κώδικες, οι αύρες, όλα συνετέλεσαν σε μια πολύ καλή συνομιλία που η χημεία της έγκειται στην αγάπη για την γραφή, την ανανέωση, την δημιουργία και τον ρομαντικό δυναμισμό!

Α.Τ: Κατάγεστε από την Μάνη. Έχοντας η ίδια ρίζες από εκεί, γνωρίζω την δύναμη του τόπου, την γοητεία, μα και την επιρροή του πάνω σε ένα χαρακτήρα. Γνωρίζοντας πως έχετε ζήσει σε διαφορετικά μέρη, εκτός της Αθήνας, τι κουβαλάτε από αυτή την καταγωγή, ένα στοιχείο το οποίο ίσως, διαφαίνεται και στις γραφές σας;


ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Υπάρχει μια σκληρή ρομαντικότητα στον τρόπο γραφής μου, η οποία έλκει πιθανότατα την καταγωγή της από εκεί. Η παιδική ηλικία μου χαρακτηρίστηκε από τα καλοκαίρια στη Μάνη, στο χωριό Πολιάνα, στα σύνορα Μεσσηνίας και Λακωνίας, τόπο γέννησης των γονιών μου. Δεν ήταν μόνο το άγριο τοπίο, ήταν κυρίως οι κάτοικοι που έμοιαζε να εναρμονίζονται με αυτό. Κλειστοί κατά κανόνα, δύσπιστοι στις κοινωνικές επαφές τους, αλλά με πολλά φωτεινά ανοίγματα, μες στα οποία σε έκαναν να νιώθεις ζεστά και φιλόξενα. Εφόσον έχετε τις ρίζες σας από εκεί, νομίζω πως αντιλαμβάνεστε για ποιο πράγμα μιλάω.

Α.Τ.: Φυσικά και αντιλαμβάνομαι. Ο τόπος έχει ταυτόχρονα κάτι τόσο τραχύ όσο και ρομαντικό. Όλα μοιάζουν στην Μάνη σαν να είναι έτοιμα για πόλεμο, ενώ την ίδια στιγμή, σε προσκαλούν να φας, να πιεις και να ξαποστάσεις στις πέτρες τους. Σας συνάντησα πρώτη φορά στην «Πόλη με τα χίλια πρόσωπα»( εκδόσεις Οδυσσέας) σε σχετικά νεαρή ηλικία. Γοητεύτηκα, αναρωτήθηκα και ανακάλυψα πολλά για μένα από την εναλλαγή των συναισθημάτων που μου προκαλούσε η ανάγνωση του μυθιστορήματος αυτού. Πολύ αργότερα, στον «Αριθμό του Θεού» ξαφνιάστηκα και με συνεπήρε το θέμα αισθανόμενη πως διαβάζω έναν ξένο συγγραφέα. Δέχεστε επιρροές από την ξένη λογοτεχνία; Και πόσο αυτό, είναι αποδεκτό στην ελληνική λογοτεχνία, τελικά;
ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Στην «Πόλη με τα χίλια πρόσωπα» καταγράφεται η ζωή των νέων στην Ελλάδα στα τέλη του εικοστού αιώνα, η οποία περιστρεφόταν γύρω από το δίπολο «χειμώνας στην πόλη, καλοκαίρι στα νησιά». Αντίθετα, «Ο αριθμός του Θεού» δεν έχει σχέση με την Ελλάδα, καθώς ο κεντρικός του άξονας είναι το ΜΙΤ στη Βοστόνη. Είκοσι ένα χρόνια χωρίζουν τα δυο αυτά βιβλία. Καμιά φορά, κοιτάζοντας πίσω μου, βλέπω την αναπάντεχη διαδρομή που ακολούθησε η συγγραφική μου πορεία και αναρωτιέμαι πού θα καταλήξει. Όσο για τις επιρροές μου, προέρχονται τόσο από την ελληνική όσο και από την παγκόσμια λογοτεχνία. Είναι ποικίλα τα ερεθίσματα που δέχεται ο σύγχρονος λογοτέχνης, γι’ αυτό και οφείλει να διατηρεί την ισορροπία του, να μην παρεκκλίνει από το στόχο του. Ο δικός μου στόχος είναι να δημιουργώ κάθε φορά ένα μοναδικό βιβλίο από ένα διαφορετικό λογοτεχνικό είδος.


Α.Τ. : Είστε σχεδόν 30 χρόνια στην συγγραφή. Τι είναι η γραφή τελικά; Είναι πιστή σύζυγος, παθιασμένη ερωμένη, τίποτε από τα δύο, κάτι άλλο; Τι;

ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Μια απρόβλεπτη σύντροφος, θα έλεγα, αυτή είναι η συγγραφή. Σύντροφος γιατί είναι εκεί, δίπλα σου, μέσα σου, παντού γύρω σου, ενταγμένη σαν την ανάσα στην καθημερινότητά σου. Απρόβλεπτη γιατί δεν ξέρεις κάθε φορά πού μπορεί να σε οδηγήσει, σε ποια θάλασσα θα σε πνίξει ή σε ποια ακτή θα σε ξεβράσει. Ορισμένες φορές είναι απολαυστικό να συγκατοικείς μαζί της, άλλες φορές επικίνδυνο. Δεν πρόκειται να ξεχάσω πως τελειώνοντας «Τα κατά Αιγαίον πάθη» και ξαναβγαίνοντας μετά από καιρό στον κόσμο, έπαθα κλειστοφοβία.
Α.Τ. : Σκεφτήκατε ποτέ να γράψετε ένα θεατρικό; Θέλω να πω η ματιά σας στα πράγματα, φάνηκε από την πρώτη σας απόπειρα αυτό το 1987 με τα διηγήματα «Άσε τον Μπομπ Μάρλευ να περιμένει», είναι σύγχρονη, δυναμική. Σήμερα, το θέατρο πάσχει από καλά θεατρικά με δυνατά νοήματα, ικανά να επικοινωνήσουν το σημαντικό. Ότι υπάρχει είναι παλαιό ή παλαιότερο! Βρίσκετε πως είναι δύσκολο να γράψει κανείς θέατρο;


ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Δεν αποκλείεται κάποια στιγμή να ασχοληθώ με το θέατρο. Ξέρετε, ακούω κάποιους να λένε πως το θέατρο είναι νεκρή μορφή τέχνης. Δεν συμμερίζομαι αυτή την άποψη. Τα τελευταία χρόνια έχω δει στην Ελλάδα αξιόλογες παραστάσεις γραμμένες από νέους ανθρώπους, όπως τα θεατρικά του Γιάννη Τσίρου. Όσο κι αν έχει πάψει το θέατρο να απευθύνεται στις πλατιές μάζες, έχει διατηρήσει το ζωτικό του χώρο και δεν σταματά να συγκινεί με την αμεσότητά του.



Α.Τ. : Θα ήθελα την τοποθέτησή σας σχετικά με το βιβλίο. Υπάρχει η άποψη ότι το έντυπο βιβλίο πεθαίνει – πράγμα το οποίο με θλίβει ως άποψη και με τρομάζει πρέπει να σας πω. Πιστεύετε πως πράγματι, το ηλεκτρονικό βιβλίο θα κυριαρχήσει;



ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Το ηλεκτρονικό βιβλίο μπήκε δυναμικά στη ζωή μας, αλλά το έντυπο βιβλίο εξακολουθεί να είναι το αγαπημένο φετίχ των περισσότερων αναγνωστών. Δεν ξέρω τι μορφή θα έχει το βιβλίο μετά από μια ή δυο γενιές αναγνωστών (ή να πω χρηστών;) που θα έχουν εξοικειωθεί απόλυτα με τη χρήση του ηλεκτρονικού βιβλίου. Αυτό που προς το παρόν βλέπω, παρακολουθώντας τον δεκάχρονο γιο μου, είναι ότι μπορούν να συνδυαστούν και οι δυο μορφές ανάγνωσης. Και το έντυπο και το ηλεκτρονικό βιβλίο. Μικρή σημασία έχει. Σημασία έχει ο κόσμος να συνεχίσει να διαβάζει.



Α.Τ. : Τι θα αλλάζατε, αν μπορούσατε, κ. Αρκουδέα; Η ζωή είναι τελικά στα χέρια μας ή νομίζουμε ότι είναι; Είμαστε υπεύθυνοι για ό,τι συμβαίνει; Ή υπάρχει μια ανώτερη δύναμη που κατατάσσει τελικά τα πάντα εντός ή εκτός γραμμών και πλαισίων, στα οποία καλούμαστε να εισέλθουμε και να διαχειριστούμε τις καταστάσεις;

ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Αν εξαιρέσει κανείς τις φυσικές καταστροφές και τα ατυχήματα για τα οποία δεν ευθυνόμαστε, εμείς και μόνο εμείς καθορίζουμε τη ζωή μας. «Ο χαρακτήρας του ανθρώπου δημιουργεί τη μοίρα του», έλεγε ο Ηράκλειτος.
Α.Τ.: Τι θεωρείτε το πιο σημαντικό στην ζωή ενός ανθρώπου εκτός της υγείας φυσικά και της οικογενειακής ευημερίας; Το πιο σημαντικό για την εσωτερική του γαλήνη και ισορροπία. Υπάρχουν «ποτέ» και «πάντα» στην δική σας ζωή;
ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Χμ… Δυο ερωτήσεις σε μία! Ωραία, λοιπόν, κι εγώ για να σας μπερδέψω, θα αρχίσω από το τέλος. Τα «ποτέ» και τα «πάντα» έχουν φύγει εδώ και καιρό από τη ζωή μου, όπως και πολλές από τις βεβαιότητες που είχα κάποτε. Θαρρείς και μεγαλώνοντας απέβαλα τους όποιους δογματισμούς και οδηγήθηκα σε μια πιο «σωκρατική» αντίληψη των πραγμάτων. Στην πρώτη ερώτησή σας τώρα, η απάντηση είναι: η δημιουργικότητα. Όποια μορφή κι αν έχει.




Α.Τ. : Έπειτα από ένα τόσο δυνατό ερωτικό μυθιστόρημα όπως το «Παράφορο Πάθος» από τις εκδόσεις Καστανιώτη, και ένα υπέροχο βιβλίο για μικρούς αλλά και για μεγάλους, «Η πολύχρωμη σβούρα», νομίζω και τα δυο το 2013, τι να περιμένουμε από εσάς;
ΚΩΣΤΑΣ ΑΡΚΟΥΔΕΑΣ -- Στα τέλη του περασμένου χρόνου κυκλοφόρησε η νουβέλα μου «Και τώρα δεν είναι αργά» από τις νέες εκδόσεις Κουκουνάρι. Πρόκειται για μια σπάνια έκδοση στην εποχή της κρίσης, καθώς είναι διανθισμένη με ξυλογραφίες του Νίκου Σταυρακαντωνάκη, κάτι που έχει να συμβεί εδώ και δεκαετίες. Θεωρώ πως η έκδοση αυτή, στο σύνολό της, αποτελεί ένα μικρό έργο τέχνης. Όσο για το μέλλον, παραμένοντας πιστός στην αρχή μου να ασχολούμαι κάθε φορά με διαφορετικό λογοτεχνικό είδος, συγγράφω ένα Χρονικό. Θα σας πω το θέμα του εκτός μικροφώνου, για να μείνει προς το παρόν μυστικό.


Α.Τ. : Σας ευχαριστώ θερμά για αυτή τη συζήτηση και σας εύχομαι υγεία, ευημερία και δημιουργία!
































Πέμπτη 12 Φεβρουαρίου 2015


 ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ Ένας σπουδαίος ηθοποιός, ένας σεμνός άνθρωπος

Ήθελε να γίνει καπετάνιος αλλά ταξίδεψε και ταξιδεύει ακόμη παρασύροντας και εμάς μαζί του σε υπέροχα ταξίδια στην γνώση, την εσωτερικότητα και την αλήθεια πολύπλευρων χαρακτήρων, μέσα από τους ρόλους που υποδύεται. Δεν κυνήγησε ποτέ την ματαιότητα της κενοδοξίας, μα οι Μοίρες που τον έραναν στην γέννα του, φρόντισαν να κουβαλήσει ένα μεγάλο ταλέντο και μια μοναδική τύχη να συνεργαστεί, συγχρωτιστεί και επικοινωνήσει με το πνεύμα άλλων μεγάλων δασκάλων της τέχνης! 
Όταν τον πρωτογνώρισα ήμουν παιδί σχεδόν. Πρώτη μας συνάντηση στο νησί των Σπετσών  κάποια στιγμή στην ίδια παρέα με τον αείμνηστο Βασίλη Διαμαντόπουλο. Έπειτα από 20 χρόνια σχεδόν που τον παρακολουθούσα σε κινηματογράφο και θέατρο και όπου τον έβρισκα, τον ξανασυνάντησα  σε κάποια από τις εκδηλώσεις των βιβλίων μου. Το πρώτο που σκέφτηκα ήταν, πως είναι δυνατόν να παραμένει χαμηλού προφίλ και σεμνός ένας τόσο σπουδαίος ηθοποιός! 
Το θέατρο είναι απέραντη θάλασσα και η ζωή είναι ωραία όταν αγαπάς τις επιλογές σου και πορεύεσαι με ευγένεια στην ψυχή.  
Αγαπητοί φίλοι, ο Τάκης Χρυσικάκος, ένας από τους σημαντικότερους, πολυδιάστατου ταλέντου ηθοποιούς, αλλά  και ένας από τους τελευταίους ρομαντικούς και σεμνούς υπηρέτες της τέχνης του θεάτρου. 
Α.Τ –Σε ποια ηλικία αντιλαμβάνεσαι ότι το γραμμένο σου είναι το θέατρο; Είναι κάτι που το νιώθεις από μικρός, δηλαδή δεν είχες άλλη επιλογή, ή αναπτύσσεται;
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ  – Θα έλεγα όχι. Όπως συμβαίνει με το αντικείμενο της τέχνης στους ανθρώπους, μπορεί να υπάρχει ένα ένστικτο σε μικρή ηλικία, μα αυτό είναι λίγο αδιευκρίνιστο. Αναπτύσσεται. Αυτή είναι η άποψη μου και η θέση μου πάνω σε αυτό. Δηλαδή μπορεί να αγαπούσα γενικά το χώρο του θεάματος αλλά δεν ήταν η πρώτη μου επιλογή. Η πρώτη μου επιλογή ήταν κάτι το οποίο πάλι όμως, είναι σχετικό. Αυτό που ήθελα και αυτό που ονειρευόμουν ήταν να γίνω ναυτικός, να γίνω καπετάνιος. Το αναφέρω γιατί δεν είναι τυχαίο. Ήθελα να ταξιδεύω. Αυτό που έκανα μετά βεβαίως, ήταν να κάνω νοερά ταξίδια. Δεν έτυχε για κάποιο λόγο τεχνικό τέλος πάντων, να μπω στην σχολή εμποροπλοιάρχων στον Ασπρόπυργο. Και εκείνη την περίοδο υπήρχε ένα κενό χρόνου, είπα στους γονείς μου πως σκέφτομαι να δώσω σε μια δραματική σχολή. Οι δικοί μου καλόβολοι πάντα μου είπαν κάνε ότι νομίζεις και έτσι ξεκίνησε η περιπέτεια. Σκεφτόμουν πρόσφατα, πως δεν ξέρω τι ευλογία υπήρξε πάνω από το κεφάλι μου, γιατί έτυχε να μπώ στην σχολή «Καρολου Κουν». Έτυχε να παίζω από την πρώτη μέρα που μπήκα στο θέατρο, να γνωρίσω πολύ σημαντικά πρόσωπα. Με το που τέλειωσα την σχολή, πήγα στο στρατό. Με το που ολοκλήρωσα την θητεία μου, αμέσως άρχισα να  παίζω μεγάλους ρόλους. Είχα την τύχη να παίξω μεγάλα πράγματα, να κάνω κινηματογράφο. Το λέω αυτό με την έννοια ότι δεν ήταν κάτι που το είχα προγραμματίσει. Έτυχαν όλα, στην ζωή μου την καλλιτεχνική, όλα κάπως συνέβησαν. Μου έτυχε ένα ποτάμι πολύ σπουδαίο, το Θέατρο Τέχνης.  Από εκεί και πέρα όλα πήραν το δρόμο τους.  Όχι, Άννα μου, όχι δεν το είχα προγραμματίσει.
Α.Τ--   Έχεις κάνει τα πάντα. Θέατρο, κινηματογράφο και τηλεόραση. Δώσε μου ένα χαρακτηριστικό για το καθένα που πιστεύεις ότι διαχωρίζει το ένα από το άλλο.
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ   --  Το θέατρο μεταφέρει το θέμα, την ιστορία μέσα από το λόγο. Ο λόγος είναι το κλειδί της υπόθεσης. Είναι πως θα μπορέσεις, να μεταφέρεις τα νοήματα του συγγραφέα, όπως τα έχεις αντιληφθεί εσύ, ως ηθοποιός ή ως σκηνοθέτης στο θεατή. Αλλά όλο αυτό πρέπει να γίνει μέσα από το λόγο. Ο κινηματογράφος είναι εικόνα. Ότι δίνει και μεταφέρει στο κοινό είναι η δύναμη της ιστορίας μέσα από εικόνες. Η τηλεόραση δεν είναι τέχνη. Είναι ένα καθημερινό μέσο ενημέρωσης. Βεβαίως, μπορεί να κάνει ωραία πράγματα. Απόδειξη ότι ο Μπέργκμαν κάποτε έκανε ένα αριστούργημα. Κατά καιρούς και άλλοι, στην Ελλάδα ακόμη, έκαναν πολύ ωραία πράγματα. Και εγώ είχα τα πρώτα μου χρόνια την ευκαιρία να κάνω τόσα ωραία πράγματα με τον Βασίλη Γεωργιάδη τον Ερρίκο Ανδρέου και άλλους…
Α.Τ- Και πολύ θέατρο της Δευτέρας από ότι θυμάμαι…
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ  – Το θέατρο της Δευτέρας, ήταν κάτι που το έβλεπε ο κόσμος ελλείψει άλλων πραγμάτων.  Δεν είχε κάτι άλλο να παρακολουθήσει και το παρακολουθούσε. Όποιος άκουγε το θέατρο της Τετάρτης ραδιοφωνικά έβλεπε και το θέατρο της Δευτέρας. Δεν ήταν κάτι ιδιαίτερο όμως. Δεν το πιστεύω σαν μέσο τέχνης. Δεν είναι τέχνη η τηλεόραση. Ποτέ δεν ήταν και ούτε θα γίνει. Δεν είναι τίποτε άλλο από ένα επικοινωνιακό μέσο, ένα μέσο πληροφόρησης. Δεν είναι τέχνη! Στις μέρες μας ειδικά, είναι υπόθεση ανθρώπων που έχουν οικονομικά συμφέροντα και έχει ευτελιστεί στο σημείο αυτό που έχει ευτελιστεί.
Α.Τ.-  Θα σου δώσω δυό ονόματα. Κάρολος Κούν, στον οποίο αναφέρθηκες πριν και Βασίλης Διαμαντόπουλος.
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ  - Ο Κουν ήταν ο άνθρωπος που πιστεύω πως άλλαξε την πορεία του θεάτρου στην Ελλάδα. Και το λέω αυτό με την έννοια ότι και έξω, που έτυχε να πηγαίνω μαζί με τα μεγάλα, κλασσικά έργα, εγώ τότε σαν μαθητής αλλά και αργότερα, με Αριστοφάνη, ή τραγωδίες, Σοφοκλή και λοιπά, το ειδα αυτό το έζησα.  Υποκλιθήκανε στο Κουν και νομίζω πως και το Ευρωπαϊκό Θέατρο επηρέασε, ο Κουν. Αυτή η ομάδα ανθρώπων, η  οποία ειχε αισθητικά επηρρεαστεί απο την σχολη Κόντογλου και που φιλοξενούσε το "Πατάρι του Λουμίδη", ο Κουν, ο Τσαρούχης,  ο Γκάτσος, ο Ελύτης,  ο Χατζιδάκις,  ο Μόραλης, και τόσοι, τόσοι άλλοι,   διαμόρφωσαν την κουλτούρα την μεταπολεμική, δημιουργώντας μια πρωτογενή τέχνη, όπου μέχρι τότε ήταν απλά μία μίμηση, ευρωπαϊκή. Δηλαδή, έπαιρναν για παράδειγμα τραγούδια ξένα και άλλαζαν το στίχο. Το θέατρο ήταν ένα θέατρο σαλονιών, όπως θα λέγαμε. Παιζόταν με έναν επιφανειακό τρόπο “σαλονίστικο”, ας πούμε. Ο Κουν και όλοι αυτή η ομάδα πήραν ανθρώπους του λαού, αυθεντικούς,  όπως ήταν στην πραγματικότητα. Του Κουν, οι πρώτοι του ηθοποιοί δεν ήταν ηθοποιοί, ήταν ένας ναυτικός, ένας εργάτης εργοταξίου, άλλος κλωστοϋφαντουργείου,  άλλος ήταν εργάτης υαλουργίας. Ο Γκάτσος έγραψε σε δεκαπεντασύλλαβο. Ο Τσαρούχης ζωγράφισε απλούς καθημερινούς ανθρώπους, ζωγράφισε το Ναύτη να χορεύει ζεϊμπέκικο. Ο Χατζιδάκις πήρε τον Βαμβακάρη μέσα από καταγωγια του πειραια και τον ανέβασε στον Ορφέα να κάνει συναυλίες. Έκανε εισαγωγή στον Ματωμένο Γάμο του Λορκα την Αρχόντισσα του Τσιτσάνη. Έγιναν πράγματα που άλλαξαν όλη την ρότα της τέχνης και το να βρεθεί κανείς μέσα εκεί, στα μεγάλα χρόνια δημιουργίας τους ήταν ευτύχημα. Ειδικά για μένα τα χρόνια δίπλα στο Κουν, νομίζω καθόρισαν την πορεία μου. Ήμασταν τυχεροί. Ήμουν τυχερός. Και το σκεφτόμουν χθες, παρακολουθώντας μια παράσταση, πως για τα σημερινά παιδιά που βρίσκονται σε έναν αποπροσανατολιστικό, θολό τοπίο είναι δύσκολο να βρουν προτυπα, ενώ για εμάς ήταν εύκολο γιατί υπηρχαν οι μεγάλοι αυτοί  άνθρωποι, εμείς απλώς ακλουθούσαμε.
Α.Τ --  Σήμερα, εν έτη 2015, μια που μίλησες για τους νέους ανθρώπους και πριν περάσουμε στον Βασίλη Διαμαντόπουλο, βλέπεις μετριότητα στο θέατρο;
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ    – Όχι δεν βλέπω καθόλου μετριότητα.  Βλέπω αγωνία και ανθρώπους με όρεξη και εξαιρετικά προσόντα. Τα σημαντικά πράγματα, Άννα, τα γεννάει η εποχή. Εννοώ πως οι άνθρωποι που βγαίνουν και είναι σημαντικοί δεν είναι επειδή ξαφνικά ίδιοι έχουν εξαιρετικά προσόντα, αλλά επειδή είναι γεννήματα της εποχής. Η εποχή γεννάει τα μεγάλα πράγματα. Και η εποχή που ζούμε είναι μια εποχή παρακμής, που δεν μπορεί να γεννήσει τίποτε μεγάλο, παρά αναμασάει με ένα τρόπο πράγματα που έχουν χιλιοειπωθεί. Το μόνο που ενδιαφέρει είναι πως με αγωνία θα βρουν καινούργιες φόρμες και καινούργιους τρόπους έκφρασης ακόμη και σε βάρος του περιεχόμενου. Χωρίς δηλαδή να τους ενδιαφέρει το ίδιο το περιεχόμενο ενός έργου. Τι θέλει να πει το έργο.  Ψάχνουν τι νέο υπάρχει τι δεν έχει γίνει ως σήμερα, πολλές φορές αγνοώντας την ουσία. Δεν συμβαίνουν μεγάλα πράγματα γιατί δεν συμβαίνει τίποτε μεγαλειώδες γύρω μας. Αλλά τα παιδιά που βγαίνουν στο θέατρο και γενικά στις τέχνες, έχουν πολλά προσόντα. Έχουν πολλά περισσότερα προσόντα ίσως, από εμάς τότε. Ένα πράγμα μόνο θα έλεγα, πως μπορώ ίσως να διακρίνω και να ξεχωρίσω. Εκλείπει το όνειρο και ξέρεις, το όνειρο δεν είναι συστατικό μόνο της τέχνης αλλά και της ίδιας της ζωής. Δεν ονειρεύονται. Οι σημερινοί νέοι και γενικά ο κόσμος, δεν ονειρεύονται. Είναι πολύ πραγματιστές βουτηγμένοι μέσα σε έναν ρεαλισμό τρομακτικό. Αυτή είναι η διαφορά με τους νέους του χθες. Εμείς ονειρευόμασταν. Γύρω από ένα τετράγωνο τραπέζι σε μια ταβέρνα μπορούσαμε να διασκεδάζουμε, απαγγέλλοντας στίχους του Καβάφη ή του  Μιχάλη του Κατσαρού και τόσων άλλων εξαίσιων δημιουργών συνοδεία μπουζουκιού. Ποιοι το κάνουν σήμερα; Και οι υπόλοιποι θαμώνες να μένουν εκστατικοί ακούγοντας! Αν το τολμήσουν σήμερα κάποιοι νέοι, θα τους χλευάσουν, το λιγότερο!
Α.Τ.— Έχεις απόλυτο δίκιο γιατί και οι λίγοι εναπομείναντες που επιθυμούμε να κάνουμε κάτι τέτοιο δεν το τολμούμε ακριβώς για αυτό το λόγο. Δεν το σηκώνει η εποχή… Συνεχίζουμε. Βασίλης Διαμαντόπουλος…
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ   -  Ο Βασίλης, από τους μεγάλους καλλιτέχνες και τους πρώτους ηθοποιούς του Κουν, είναι μεγάλη ιστορία, μεγάλος ηθοποιός. Εγώ τον συνάντησα στο τέλος όταν δίδαξα αρκετά χρόνια στην σχολή του. Εργαστήρι και μετά σχολή. Μετά το φευγιό του Βασίλη από την ζωή, αποχώρησα και εγώ από την σχολή.
Α.Τ. -- Ήταν ένα δεύτερο σχολείο, όμως;
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ -   Αυτά που είπε ο Βασίλης, ναι. Και γενικά η γενναιοδωρία του. Ο Βασίλης ερχόταν να παρακολουθήσει μάθημά μου. Μου έκανε φοβερή εντύπωση! Ποιος τώρα, ο Διαμαντόπουλος, ήθελε, του άρεσε να έρχεται να παρακολουθεί το μάθημα που έκανα εγώ. Σε διαφωνίες μας, εγώ ήμουν ο πιο αυστηρός. Έδινε πολλές ευκαιρίες και μου έλεγε «πρέπει να δίνουμε πολλές ευκαιρίες στα παιδιά. Να μη είσαι τόσο αυστηρός. Δεν έχουνε την τύχη που είχες εσύ. Για αυτό θα πρέπει να δίνουμε πολλές ευκαιρίες, να είμαστε πιο ανεκτικοί και να επιμείνουμε.»
Θυμάμαι κάτι που μου είχε πει πολύ σημαντικό για την τέχνη. « Ο μεγαλύτερος εχθρός του ταλέντου είναι το ταλέντο.» Αυτό το πράγμα πραγματικά με σημάδεψε. Στην δική μου μετάφραση αυτό σημαίνει ότι ο μεγαλύτερος εχθρός του ταλέντου είναι η ευκολία του. Το ταλέντο τι είναι; Είναι ότι έχω ευκολία να εκφράζομαι ή έχω ευκολία να γράφω, να ζωγραφίζω. Μετά δουλεύοντας και αναλύοντας κατάλαβα, ότι αυτά που η φύση σου έχει χαρίσει εάν τα αναλώσεις ή κάνεις κακή χρήση αυτών συνεχώς, πέφτεις σε μια παγίδα που ισοδυναμεί με το θάνατο. Ενώ αντίθετα αν βρίσκεσαι σε μια διαρκή έρευνα και με αγωνία ψάχνεις, αυτό που κατακτάς δεν πρόκειται ποτέ να χαθεί και ποτέ να γίνει ασήμαντο. Αυτό που έχεις με αίμα κερδίσει, θα είναι σημαντικό και θα σε ακολουθεί πάντα.
Α.Τ. – Πες μου λίγα λόγια για αυτά που έχεις κάνει τελευταία. Παπαδιαμάντης, Καζαντζάκης, ο κόσμος ζητά να το δει! Πότε θα δούμε τον Καζαντζάκη στην Αθήνα;
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ   – Μέσα σε μια πορεία ανακάλυψα ότι η λογοτεχνία  είναι κάτι πολύ σημαντικό που μπορεί να είναι ένα εργαλείο σήμερα στο θέατρο. Και το λέω αυτό, γιατί μέσα στην παρακμή αυτή που ζούμε, του αιώνα μας, πρέπει να σημειώσω πως δεν συμβαίνουν μεγάλα πράγματα. Δεν γράφονται έργα. Σε όλο τον κόσμο, όχι μόνο στην Ελλάδα. Λογοτεχνία γράφεται, όχι συγκλονιστική αλλά γράφεται. Θεατρικά δεν γράφονται. Αν ψάξουμε για μεγάλα έργα θα μείνουμε χρόνια πίσω, στον Μπέκετ θα μείνουμε στον Πίντερ, θα μείνουμε στον Άλμπυ, θα μείνουμε στον Τενεσσυ Ουίλιαμς και πιο πρόσφατα κάποιους, στον Μαμετ και τελος. Επομένως, έχουμε και αυτό που σου έλεγα ότι οι νέοι σκηνοθέτες αυτό που αποζητούν είναι να διαβάσουν ένα παλιό έργο με καινούργιο τρόπο. Αυτό, γιατί δεν έχεις κάτι νέο πολύ σημαντικό. Αν είχες, δεν θα υπήρχε λόγος να ψάξεις να βρεις μια καινούργια φόρμα. Ακόμη και χθες που παρακολούθησα μια πολύ καλη παράσταση, ένα μυθιστόρημα σπουδαίο, την «Μητέρα του Σκύλου» του Ματεση, αισθάνθηκα δικαιωμένος, γιατί είχα δει ότι έχουμε ένα βήμα να παρουσιάσουμε λογοτεχνικά κείμενα. Αισθάνομαι δικαιωμένος, διότι και παλαιότερα και με τον Παπαδιαμάντη και τώρα ακόμη περισσότερο με τον Καζαντζάκη, η λογοτεχνία επιβεβαιώνει την άποψη μου, πως μπορεί να γίνουν εξαιρετικά πράγματα στο θέατρο. Και με τον Καζαντζάκη που παίξαμε στην Κρήτη το είδα! Αποφάσισαν οι άνθρωποι του ΔΗΠΕΘΕ Κρητης να πάει το καλοκαίρι, όχι μόνο στην Κρήτη, αλλά πανελλαδικά και περιμένουμε ημερομηνία από τον Ευρωβουλευτή καθηγητή Γ. Γραμματικακη, για να παίξουμε στο Στρασβούργο, την έδρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης την παράσταση με υπότιτλους. Βλέπω πόσο σημαντικά πράγματα μπορούν να γίνουνε μέσα από την λογοτεχνία. Δεν σου κρύβω δε, πως και το επόμενο βήμα που έχω στο μυαλό μου θα είναι πάλι μέσα από λογοτεχνικό κείμενο. Όχι ελληνικό αυτή τη φορά, αλλά πάλι, μέσα από ένα φοβερό βιβλίο, όσο αυτό μπορεί να μεταφερθεί.
Α.Τ. – Πάρα πολύ ωραία. Βγάζουμε και είδηση!  Το επόμενο βήμα του Τάκη Χρυσικάκου είναι ξανά λογοτεχνικό κείμενο στο σανίδι. Επίτρεψέ μου τώρα μια ερώτηση για την ζωή σου. Τι θαυμάζεις, τι αποστρέφεσαι και τι φοβάσαι;
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ   – Θα αρχίσω ανάποδα. Ενώ έχω δουλέψει πάρα πολύ το θέμα του φόβου δεν το έχω νικήσει. Κατακλύζομαι από φόβους. Ξέρω πως πρέπει να το βγάλεις στην επιφάνεια αλλιώς δεν το αντιμετωπίζεις. Ο μεγαλύτερος φόβος, είναι ο φόβος του θανάτου. Ξέρω μια σοφή κουβέντα που λένε οι γέροντες στο Άγιο Όρος, πως η σκέψη του θανάτου είναι η χαρά της ζωής, θα ήθελα να μπορούσα να το αντιμετωπίσω έτσι, αλλά πολλές φορές δεν το κατορθώνω. Επειδή έχω χάσει αγαπημένα μου πρόσωπα, η σκέψη του θανάτου, ο φόβος του, είναι κάτι που δεν θα μπορέσω  ποτέ να δεχθώ και να συμφιλιωθώ μαζί του. Αυτό, θα έλεγα πως είναι ο μεγάλος φόβος. Πέρα από το ότι ποτέ δεν συμβιβάστηκα , να κερδίσω χρήματα, να αποκτήσω πολλά. Πάντα η ζωή μου ήταν στα όρια. Δεν συμβιβάστηκα γιατί έκανα αυτό που αγαπούσα και δεν σκέφτηκα ποτέ «να τώρα θα πρέπει να κάνεις μια κίνηση έτσι ή αλλιώς». Για παράδειγμα, να παίξω εδώ ή εκεί, για να κερδίσω χρήματα.
Α.Τ. - Δεν έκανες εκπτώσεις δηλαδή…
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ  -  Όχι δεν έκανα. Ούτε στην προσωπική μου ζωή. Ακόμη και την εποχή που μεσουρανούσα ως ζεν πρεμιε, και θα μπορούσα να επιλέξω κάποια γυναίκα από τις κυρίες που κυκλοφορούσαν δίπλα μου, κυρίες με ιδιαίτερο όνομα, είτε μια κόρη εφοπλιστή η βιομηχάνου, δεν σκέφτηκα να πάρω μια γυναίκα που θα μου έλυνε το πρόβλημα. Πάντα ακολουθούσα την καρδιά μου. Με ότι κόστος είχε αυτό. Επομένως, η αγωνία και ο φόβος είναι υπαρκτός. Όμως αγαπώ αυτό που είμαι και νιώθω, ότι είναι φτιαγμένο από ένα υλικό, το οποίο εξαιτίας της καταγωγής μου που είναι από την Μάνη, μου έδωσε αυτό στο DNA μου, την δύναμη να μην κάνω εκπτώσεις τελικά και να αντέχω.
Α.Τ. - Το έχει αυτό η Μάνη γιατί και εγώ από εκεί κρατάω.. Θαυμάζεις και αποστρέφεσαι;
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ   - Θαυμάζω τους ανθρώπους που ρισκάρουν. Αυτό με γοητεύει πάρα πολύ. Δεν συμβιβάζονται, δεν βολεύονται, δεν ψάχνουν ένα απάγκιο να αράξουν. Αυτούς τους ανθρώπους που είναι συνεχώς σε κίνηση και έρευνα τους θαυμάζω πολύ. Αποστρέφομαι, Άννα μου, ιδιαίτερα στις μέρες μου  και όσο περνάν τα χρόνια, την αγένεια. Τους ανθρώπους που δεν έχουν τρόπους, που δεν σέβονται, που τσαλαπατάνε τους υπόλοιπους οι οποίοι είναι διακριτικοί και ευγενείς. Αποστρέφομαι όλους εκείνους που τους είναι εύκολο να το κάνουν. Δεν τους μισώ. Γιατί δεν μισώ άνθρωπο. Αλλά τους αποστρέφομαι, δε θα κάτσω στο ίδιο τραπέζι μαζί τους, δεν θα φάω, δεν θα πιω μαζι τους.  Δεν θα κάνω παρέα μαζί τους. Εμένα δεν με νοιάζει το πόσα γράμματα ξέρουν. Με ενδιαφέρει η ευγένεια που διαθέτουν. Η ευγένεια της ψυχής τους. Αν δεν το διαθέτεις αυτό δεν θέλω ούτε να σε ξέρω. Δεν θα είμαι εχθρικός γιατί δεν το έχω αυτό το στοιχείο. Αλλά θα περάσω διπλά σου σαν να μην υπάρχεις. Έχω την ικανότητα να σε σβήσω σαν να μην υπάρχεις.
Α.Τ.-  Συμφωνώ απόλυτα. Σημαντικό σε κάθε έκφανση της ζωής είναι να προχωρείς με τις δικές σου συνθήκες, αλλά ευγενώς από ότι καταλαβαίνω. Ο Πολιτισμός για σένα τι είναι;
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ  – Για μένα ο πολιτισμός δεν είναι η τέχνη. Η τέχνη είναι εξειδικευση του πολιτισμου.  Πολιτισμός είναι για μένα η καθημερινότητα. Πού θα πετάξεις τα σκουπίδια σου. Πώς θα φερθείς στους ανθρώπους που θα συναντήσεις και θα συναναστραφείς. Αν καταφέρεις να έχεις το ίδιο πρόσωπο και στους προϊστάμενους σου και στους υφισταμένους σου. Εκεί διακρίνεται ο πολιτισμένος άνθρωπος. Όχι στο αν θα πάει σε μια συναυλία συμφωνικής ορχήστρας ή μια όπερα και έπειτα θα τον δώ να φέρεται με απαξιωση στον ταξιτζή που θα τον πηγαίνει σπίτι, αυτο δεν είναι πολιτισμός.
Α.Τ.  — Θα ήθελα την άποψη σου, ως ένας άνθρωπος που βιώνει την καθημερινότητα απλά, αλλά και ως κομμάτι των πολιτιστικών και πνευματικών δρώμενων στην Ελλάδα του 2015. Την Ελλάδα με τις πολιτικές αναταράξεις και την κρίση.
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ   – Η Ελλάδα είναι πια σε ένα μεταβατικό στάδιο. Σαν ένα εκκρεμές που δεν ξέρουμε προς τα πού θα πάει. Είναι βέβαιο πως τα λάθη γίνανε από τις πολιτικές ηγεσιες του τόπου και ήταν τόσα πολλά που μας φέρανε εκεί που μας φέρανε. Ευθύνη, έχουμε όλοι, αναλογικά όμως, μην τρελαθούμε!  Και πρέπει να βοηθήσουμε όλοι, ο καθένας από την μεριά του, για να διορθώσουμε το κακό. Μην περιμένουμε να γίνουν όλα δια μαγείας. Περιμένουμε να αλλάξει η κοινωνία, για να αλλάξουμε αυτόματα και εμείς. Όχι, χάσαμε πολλά με αυτή την νοοτροπία. Η επανάσταση δεν είναι θέμα του συνόλου. Είναι θέμα του ατόμου. Θα πρέπει να αλλάξω εγώ μέσα μου και θα επηρεάσω έναν περίγυρο ώστε και ο διπλανός και ο παραδίπλα να πράξει ανάλογα. Έπειτα να γίνει η αλλαγή στο σύνολο. Ιστορικά, μεγάλες επαναστάσεις δεν καταφεραν ν’αλλαξουν τον κοσμο. Είδαμε την Οκτωβριανή επανάσταση και όσα ακολούθησαν που δεν απέφεραν το ποθούμενο. Αναφέρω για παράδειγμα την Ουγγαρία και την Πολωνία, που θα έπρεπε, μέσα από αυτήν την λαοκρατική προσπάθεια, να έχει επιτύχει μεγάλες αλλαγές. Είδαμε πως τα αποτελέσματα ήταν τα αντίθετα γιατί ακριβώς η αλλαγή δεν έγινε στο άτομο αλλά στο κοινωνικό σύνολο. Αυτή είναι η άποψη μου.
Για την Ελλάδα, θα ήθελα να πω επίσης, πως φρονώ ότι τα βήματα που γίνονται έχουν ένα ρίσκο αλλά τα θεωρώ απαραίτητα. Πιστεύω πως πράγματα θα έπρεπε να έχουν γίνει και από πριν, άσχετα με το ότι δεν ξέρουμε που θα μας οδηγήσουν, αλλά όμως, όλοι οι Έλληνες θα πρέπει να ευχηθούμε να οδηγήσουν κάπου και να υπάρξει θετική εξέλιξη. Δεν μπορώ να κατανοήσω την επιλογή της κυβέρνησης να συνεργαστεί με τους «ψεκασμένους». Θεωρώ ότι ήταν ένα ατόπημα, που αμαύρωσε την γενική εικόνα της. Από την άλλη όμως, βλέπω πως υπάρχει ένας αγώνας για κάτι καλύτερο. Και το εύχομαι και το στηρίζω με όλη μου την καρδιά. Να σου πω καταλήγοντας, πως είμαι πολύ θυμωμένος με τις προηγούμενες κυβερνήσεις, γιατί έκαναν  πολλούς, μεταξύ των οποίων και εμένα να πιστέψουν ότι δεν υπήρχε άλλη λύση. Ενώ βλέπω πως  μπορεί να υπάρξει, πως με αγώνα μπορει να υπάρξει. Άρα, φαίνεται πως δεν είχαν προσπαθήσει να βρουν λύσεις, ή προτίμησαν την εύκολη λύση. Συμβιβάστηκαν σε όλα. Εξυπηρετήσανε προσωπικά συμφέροντα. Να κόψουν μισθούς και συντάξεις και να μην πειράξουν καθόλου τον πλούτο. Καθόλου!! Αυτό το πράγμα με κάνει να νιώθω πως με ξεγελάσανε,  βασιζόμενοι στην πίστη μου ότι για να το λένε έτσι θα είναι, αλλά δεν ήταν!! Δεν ήταν και νιώθω θυμωμένος για αυτό!
Α.Τ. – Πριν σε αποδεσμεύσω θα ήθελα να μάθω αν υπάρχει ένας ρόλος που δεν έχεις παίξει ακόμη μα επιθυμείς διακαώς να το δοκιμάσεις.
ΤΑΚΗΣ ΧΡΥΣΙΚΑΚΟΣ  -  Δεν υπάρχει αυτό Άννα μου. Δεν υπάρχει. Για μένα τα κείμενα αυτά που παίζω, τα οποία είναι πολύ σημαντικά, δεν τα τολμώ για να θρέψω την ματαιοδοξία μου και τον εγωκεντρισμό μου. Έρχομαι σε επαφή μαζί τους για να γίνω καλύτερος. Επομένως, δεν υπάρχει ένας ρόλος, ο ρόλος είναι ένα ρούχο. Φοράω ένα ρούχο για να δείχνω πιο ωραίος; Σκέφτομαι έναν συγγραφέα και θέλω να βουτήξω μέσα στο έργο του, για να κολυμπήσω και να αναμετρηθώ, να μάθω κάποια πράγματα. Υπάρχουν μεγάλοι συγγραφείς που θα ήθελα να μελετήσω και να μάθω από αυτούς.
Α.Τ – Νομίζω, πως τελικά η απάντηση σου αυτή δείχνει την βαθύτατη θεατρική υπόσταση που διέθεταν  και όλοι οι σπουδαίοι άνθρωποι του Θεάτρου. Δείχνει ακόμη, το μέγεθος των ωκεανών μέσα σου που παραμένουν ανεξερεύνητοι και περιμένουν, με σκαρί το δικό σου τρόπο, την δική σου έκφραση, οπτική και προσέγγιση να ανακαλυφθούν. Όχι για να κατακτηθούν όπως λες, αλλά για να σε διδάξουν. Κατ’ επέκταση βέβαια, θα διδάξουν και εμάς παρακολουθώντας τις ερμηνείες σου. Ειλικρινά απόλαυσα κάθε λεπτό αυτής της συνομιλίας.
Σε ευχαριστώ για την χαρά και την τιμή να σε φιλοξενήσω στις Άννα-διατυπώσεις και στην PoliticalDoubts. Σου εύχομαι μαγικά ταξίδια και εμάς συνεπιβάτες σου.

Παρασκευή 30 Ιανουαρίου 2015


ΩΣ ΠΟΤΕ Η ΧΩΡΑ ΜΟΥ ΘΑ ΕΙΝΑΙ ΟΙΚΟΣ ΑΝ(Τ)ΟΧΗΣ ;;
 
Τις τελευταίες μέρες νιώθω ότι ζω σε ένα παράλληλο σύμπαν. Νιώθω να μην καταλαβαίνω ακριβώς ποιοι είναι αυτοί που μου απευθύνουν το λόγο. Μοιάζουν  με κάποιους που γνωρίζω καλά, αλλά πάλι, δεν νομίζω πως τους γνώρισα ποτέ στα αλήθεια.
Για παράδειγμα, παρακολουθώ τον Πρωθυπουργό της χώρας, κύριο Αντώνη Σαμαρά ( σε περίπτωση που κάποιος δεν γνωρίζει ποιος είναι ο πρωθυπουργός μας σήμερα), να λέει με στόμφο και έκδηλη υπερηφάνεια, πως δεν θα επιτρέψουμε να περάσουν στην χώρα μας άλλοι λαθρομετανάστες, επιδεικνύοντας στον Έβρο το συρματόπλεγμα – φράχτη - τείχος που είχαν τοποθετήσει,  αφού θεωρεί πως έχει αποφέρει αποτελέσματα!
Αναρωτιέμαι τότε, αν αυτός που παρακολουθώ να ομιλεί κατά αυτόν τον τρόπο, διατεινόμενος δια την αυστηρότητα που θα επιβληθεί και επιβάλλεται ήδη στα της εισόδου λαθρομεταναστών στην χώρα, είναι ο ίδιος άνθρωπος που επί πρωθυπουργίας Μητσοτάκη το 1991 άνοιξε τα σύνορα και η χώρα μου έγινε οίκος Α(ν)τοχής!
Αναρωτιέμαι !!
Συνεχίζοντας να παρακολουθώ ως θεατής ένα θέατρο παραλόγου, ( με την μόνη διαφορά πως  ο Ευγένιος Ιονέσκο είχε ταλέντο, αυτοί δεν διαθέτουν καθόλου) έγινα μάρτυρας του πολιτικώς ορθού «ξεμαλλιάσματος»  που διαδραματίστηκε  μεταξύ Βενιζέλου και Σαμαρά, σχετικά με την υποψηφιότητα της κυρίας Άντζελας Γκερεκου , ( υπεροχα μάτια να παραδεχθούμε!! Υπέροχη γυναίκα αν και μεγάλωσε και αυτή) για το αν ήταν ή δεν ήταν, συνέβη ή δεν συνέβη. Και αφού καταλήξαμε και καταλήξανε ότι συνέβη η μεταγραφή,  όλοι άρχισαν να διαρρηγνύουν τα ιμάτια τους για το τι είναι πολιτικώς ηθικό. (Φωτιά θα πέσει να μας κάψει όλους! Πολιτική και Ηθική,  θα γραφεί νέος τόμος στο λεξικό της Ελληνικής Γλώσσας από αυτούς τους ίδιους που ανήθικα εξαπάτησαν ολόκληρο λαό κατ’ εξακολούθηση!! Μια σύγχρονη ανάλυση για την ηθική στην πολιτική. Ανατριχιάζω και μόνο που το σκέφτομαι!)
Η ωραιότατη λοιπόν, ψύχραιμη μα και έμπειρη πια  πολιτικός κυρία Γκερεκου,  σε τηλεοπτική της εμφάνιση σε δελτίο ειδήσεων,  εξήγησε τους λόγους που την οδήγησαν στο να αλλάξει στρατόπεδο εκλογής. Εξαιρετική μέσα στο ταγεράκι της, εξόχως διαβασμένη και απόλυτη σε ότι έλεγε, απάντησε το αυτονόητο. Ότι δηλαδή δεν υπάρχει ΠΑΣΟΚ δεν υπάρχει κόμμα να ενταχθεί και βρήκε την Ν.Δ που είναι κόμμα,( γκουχου γκουχου πνίγηκα συγχωρήστε με) να συμμετάσχει για να βοηθήσει στην ευρωπαϊκή πορεία μας και στην σταθερότητα. Εξήγησε πως άλλαξαν τα δεδομένα της και λόγω των παραπάνω,  αποφάσισε την μετακόμιση της από την Χαριλάου Τρικούπη στην Ρηγίλλης!!
Τι δεν καταλαβαίνουμε;
Άλλαξαν τα δεδομένα.  Εδώ άλλαξαν τα δεδομένα ενός ολόκληρου πλανήτη τα δικά της θα παρέμεναν ακέραια και ανέπαφα;
Τι δεν καταλάβαμε;
Ότι  ο κόσμος χάνεται και το ΠΑΣΟΚ χτενίζεται; Ότι η Ν.Δ του βάζει τα ; Ότι ο ΣΥΡΙΖΑ ετοιμάζεται να αναδείξει σε ήρωα τον συμπαθέστατο, κατά τα άλλα, ( μη ρωτήσετε ποια άλλα) Αλέξη Τσίπρα;  Επειδή ο κόσμος τώρα κατάλαβε πως τόσο καιρό που φωνάζανε όλοι οι υπόλοιποι ότι μπορούσαμε να αντισταθούμε και να διεκδικήσουμε διαφορετικούς όρους και δεν χρειαζόταν να τους προσφέρουμε τις κεφαλές μας επί πινάκι,  μας τρομοκρατούσαν και μας υποχρέωναν σε έναν πανικό και μια  προπαγάνδα φόβου;
 Τι δεν καταλάβαμε;
Ότι η χώρα μας, όπως και άλλες χώρες της Ευρώπης, απειλείται από κάτι μεγαλύτερο από την οικονομική καταστροφή;  Από την απώλεια της εθνικής της ταυτότητας, της ιστορικής της σφραγίδας και το δικαίωμά της στην θρησκευτική και πολιτική της ανεξαρτησία;

Οι Έλληνες, κακά τα ψέματα , την φτώχεια και την ανέχεια την άντεξαν πολλούς καιρούς πίσω.  Και όρθιοι στάθηκαν στα δύσκολα και πολέμησαν και άντεξαν και δημιούργησαν από το τίποτα, από τις στάχτες τους. Το μόνο που δεν άντεξαν ποτέ, ήταν η τυραννία και ο ζυγός! Και για όλα τούτα, δεν τους συγχωρούν τους Έλληνες. Για αυτή τους την δύναμη!

Δεν ξέρω για εσάς αλλά εγώ αγαπώ την χώρα μου,  αγαπώ την ιστορία μου, αγαπώ τους νεκρούς μου,  αγαπώ τους ζωντανούς μου, το παρελθόν μου και το μέλλον των παιδιών μου και δεν γουστάρω-  για να το πω στην λαϊκή καθομιλουμένη-  να μου κάνουν κουμάντο ούτε ένα μάτσο κουστουμαρισμένοι, ρομποτικοί ανέραστοι, ούτε και ένας στρατός από φανατισμένους όλων των θρησκειών και εθνικοτήτων.
Σήμερα ο σοσιαλισμός έχει χάσει την θέση του.  Ο κουμμουνισμός εκλείπει ακόμη και από τα κράτη που τον γέννησαν. Σήμερα η δεξιά δεν είναι δεξιά όπως και η αριστερά δεν είναι αριστερά! Σήμερα κινδυνεύουμε, όχι να μην έχουμε να φάμε, ( θα πάμε στο βουνό και θα μαζέψουμε χόρτα ρε παιδιά!) αλλά να μην έχουμε τόπο να φάμε!  Να μην έχουμε δικό μας βουνό να μαζέψουμε τα χόρτα! Να μην έχουμε την γη μας, το βιος μας, την πατρίδα μας, την σημαία μας σε λίγο, την θρησκεία που πιστεύουμε!  Και αν σας φαίνεται παράξενο ότι αναφέρω όλα αυτά σε συνάρτηση με τις εκλογές, σκεφτείτε πως ότι αποφασίσετε θα είναι για να σας πάρουν αυτά τα δικαιώματα ή για να τα διατηρήσετε. Δεν ψηφίζουμε πια για το χρώμα, την ανατολή ή την δύση. Ψηφίζουμε για την υπόστασή μας! Δυστυχώς, είναι μια πικρή αλήθεια αυτή.
Μας καλώ λοιπόν σε αυτές τις εκλογές, μην ψηφίσουμε με γνώμονα ποιος  πουλάει καλύτερα το παραμύθι, ούτε με το που νιώθουμε πως έχουμε υποχρέωση,  επειδή πιστεύουμε ότι θα μας τακτοποιήσουν.  Να ψηφίσουμε αυτόν που θα μας εξασφαλίσει το τόπο που θα μεγαλώσουν τα παιδιά μας με ασφάλεια και περηφάνια για την ταυτότητα τους εν ειρήνη και ας έχουν ένα ζευγάρι καλά παπούτσια για την εκκλησία, όπως ήταν κάποτε.  Ε, δεν πάθαμε και τίποτε. Εκεί την πατήσαμε τα προηγούμενα χρόνια, στα πολλά!
 «οὐκ ἐν τῷ πολλῷ τὸ εὖ, ἀλλ᾿ ἐν τῷ εὖ τὸ πολύ»
 

ΑΓΑΠΗ ΓΙΑ ΜΙΚΡΑ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΑ ΠΑΙΔΙΑ
Τα Χριστούγεννα είναι έξω από την πόρτα μας. Είναι η πιο όμορφη περίοδος του χρόνου.  Η αγαπημένη μου γιορτή.  Μπορούμε όλοι να είμαστε αφελή, αθώα παιδιά. Βλέπετε ανήκω κι εγώ σε εκείνη τη κατηγορία ατόμων, που γεννήθηκαν ενήλικες και δεν πρόλαβαν για κάποιους λόγους να ζήσουν παιδική ηλικία. Ανήκω στους απωλέσαντες ένα πολύτιμο κομμάτι της ζωής τους. Για αυτό και θέλω το κάθε παιδί να περιμένει αυτή την υπέροχη περίοδο ξεχωριστά. Θέλω να πιστεύει στο Πνεύμα των Χριστουγέννων και σε ότι αυτό αντιπροσωπεύει, την αγάπη.

Αδυνατώντας να κατανοήσω το λόγο,  κάθε τέτοια εποχή γεννιέται μέσα μου ένα σιαμαίο πλάσμα. Το Κοριτσάκι με τα Σπίρτα που ξεψυχά παγωμένο μια παραμονή Χριστουγέννων στο δρόμο, ενωμένο με την ευτυχισμένη Κλάρα στον Καρυοθραύστη, που παίζει μπροστά στο τεράστιο τζάκι της με το δώρο του νονού της.  
Δεν ξέρω γιατί νιώθω διχασμένη, μα νομίζω ότι αυτό συμβαίνει για να αντέξει η μικρή Αννούλα μέσα μου που μάχεται για όλα. Για να περάσει ακόμη μια χρονιά που αγάπησε πολύ και βαθιά και κατάφερε να γελά, άσχετα με τις ανατροπές που συνέβησαν και άσχετα με το τι έκαναν οι άλλοι γύρω της. Είναι που η ενήλικη Άννα αντέχει έτσι και αλλιώς(;)
Είναι η ηρωίδα του Καρυοθραύστη που παρά τις περιπέτειες της ξυπνά ασφαλής στο ζεστό της σπίτι. Η μικρή Αννούλα δεν ξέρω για πόσα ακόμη Χριστούγεννα μπορεί να αντέξει, να ξεψυχά κάθε παραμονή Χριστουγέννων σε παγωμένους δρόμους – ανθρώπους, ανάβοντας σπίρτα – πάθη για να ζεσταθεί. Δεν γνωρίζω δε, πολλούς ιππότες – πρίγκιπες – στρατιώτες, που θα έμπαιναν σε περιπέτειες μέσα σε όνειρα για να ξημερώσει η μέρα των Χριστουγέννων διαφορετική. Ούτε νεράιδες ζαχαρωτών γνωρίζω πια, ούτε βασίλισσες του Χιονιού ικανές να πετρώσουν. Όλα έχουν περιέλθει σε μια σύγχυση όπως και η καρδιά που μοιράζονται τα δυο αυτά πλάσματα που τόσο διαφορετικές μοίρες έχουν προδιαγραφεί για αυτά. Το χάος και την γαλήνη.

Ποιο από τα δύο βιώνει το χάος; Ποιο την γαλήνη; Μήπως το ένα εμπεριέχει το άλλο; Μήπως ακόμη και η απόλυτη πτώση ενέχει στοιχεία αθωότητας; Όπως αντίστοιχα και η αθωότητα ισορροπεί οριακά πάνω από το κενό του χάους; Και που υπάρχουν οι απαντήσεις; Στην Αννούλα; Ή στην Άννα; Στο Κοριτσάκι με τα Σπίρτα που όλοι κλαίμε μαζί του επειδή υποφέρει και τελικά χάνεται για πάντα εξαιτίας της ανέχειας; Ή μήπως στην εύπορη Κλάρα που μπορεί να ονειρεύεται περιπέτειες και να διακινδυνεύει όσο θέλει μέσα στα όνειρά της, όντας ασφαλής στην πραγματικότητα;
Βλέπετε για το ένα κορίτσι η πραγματικότητα είναι αυτή που δεν επιθυμεί να επιστρέψει, ενώ για το άλλο είναι το όνειρο που όσο ενδιαφέρον και αν το βρίσκει, προτιμά την θαλπωρή και την ασφάλεια του σπιτιού της, αφού έχει σπίτι αντίθετα με το κοριτσάκι που ανάβει σπίρτα στο δρόμο για να ζεσταθεί, ώσπου ξεψυχά από κρύο και πείνα.

Μην σας ξεγελά το όνομα που με θυμίζει. Υπάρχουν εκατομμύρια Άννες ανάμεσά σας και άλλες τόσες ανήλικες Αννούλες. Δεν έχουν όνομα. Δανείζονται το όνομα μου. Υπάρχουν εκατομμύρια Κοριτσάκια με Σπίρτα και πολλές Κλάρες. Μοιράζονται όμως, όλα την ίδια καρδιά.  Είμαι σίγουρη ότι υπάρχουν πολλά παιδιά,  μικρά και μεγάλα εκεί έξω,  που τους μοιάζουν. Είμαι σίγουρη πως μέσα μας όλοι κουβαλάμε τις δύο αυτές όψεις των Χριστουγέννων. Είμαι επίσης σίγουρη ότι μπορούμε να βοηθήσουμε τα κοριτσάκια με τα σπίρτα να μην βρεθούν παγωμένα το πρωί και ίσως να ζήσουν τα Χριστούγεννά τους όχι μπροστά σε τζάκι αλλά τουλάχιστον μπροστά σε γεμάτο τραπέζι και με λίγη ζέστη γύρω τους.

Δώστε αγάπη όση και όπως μπορείτε. Η χαρά και η αγάπη είναι τα μόνα που μπορεί κάποιος να προσφέρει, ακόμη και αν δεν τα έλαβε πότε ο ίδιος. Πιστεύω πως όταν φέρεσαι με αγάπη φωτίζεσαι περισσότερο μέσα σου και αντιμάχεσαι κάθε κακή πρόθεση.. Γιατί αυτό είναι η Αγάπη τελικά. Είναι Φως!
Καλά Χριστούγεννα σε όλους, με Φώς!

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΒΑΡΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΕΙΑ
 
Ε λοιπόν, πότε πέρασε αυτός ο χρόνος ούτε που το κατάλαβα.
Φτάνουμε στο τέλος του 2014 και παρατηρώ πως όλα βαίνουν… ίδια!
Δεν βλέπω ιδιαίτερες αλλαγές στα τεκταινόμενα στην πολιτική. Δεν βλέπω ιδιαίτερες αλλαγές στα τεκταινόμενα στην οικονομία.
Αναρωτιέμαι τι πρέπει να διδάξω εκ νέου στον εαυτό μου, πρωτίστως, και έπειτα στα παιδιά μου (τους μαθητές και την κόρη μου). Αναρωτιέμαι τι πρέπει να μελετήσω και να αποστηθίσω για να έχω μια καλύτερη χρονιά. Ή ίσως, να έχω μια αλλιώτικη χρονιά.
Διάβασα πρόσφατα μια πολύ ουσιαστική, σαφής αλλά και απαλλαγμένη από ακαδημαϊκά τερτίπια λόγου και εντυπωσιασμού συνέντευξη στης κας Αρβελερ η οποία με έκανε να σκεφτώ πως στην απλότητα κρύβεται τελικά το πιο θαυμαστό μεγαλείο.
Βρισκόμαστε στο κατώφλι του 2015. Χρονιά δύσκολη για όλο τον κόσμο. Χρονιά δύστροπη για τον κάθε έναν από εμάς. Δεν θέλω να πω για την οικονομική κρίση. Θέλω να μιλήσω για την κρίση μέσα μας...
Έχω την εντύπωση πως οι άνθρωποι μέσα μας έχουμε πολλές σκάλες. Ο εσωτερικός μας κόσμος είναι γεμάτος σκαλοπάτια. Πρέπει με σοφία και σύνεση να αφήνουμε το ένα και να περνάμε στο άλλο. Δεν πρέπει σε καμιά περίπτωση να προσπερνάμε ένα σκαλοπάτι. Γιατί έτσι αφήνουμε κάποια από τις εμπειρίες που μας κάνουν σοφότερους να χαθεί. Ας προσπαθήσουμε να ανεβούμε αυτά τα σκαλοπάτια, όχι για φθάσουμε ποτέ στην κορυφή της σκάλας,  μα για να ανακαλύψουμε τι μας επιφυλάσσει το κάθε σκαλί.  Ανεβαίνοντας δε, ακόμη και γλιστρώντας κάποιες φορές προς τα πίσω (κάτω εν προκειμένω) θα αισθανόμαστε ακόμη πιο δυνατοί.
 Ίσως θα πρέπει να εμβαθύνουμε μέσα μας, έτσι ώστε να ανακαλύψουμε τι μας θλίβει πραγματικά και να το πολεμήσουμε. Να ανακαλύψουμε τι μας φοβίζει πραγματικά και να το αντιμετωπίσουμε κατά πρόσωπο, χωρίς υπεκφυγές.  Ας προσφέρουμε στους εαυτούς μας το δώρο της ηρεμίας και της εσωτερικής ισορροπίας που μπορεί να μας βοηθήσει να ανταπεξέλθουμε στη δυσκολία και στην δυστροπία του νέου χρόνου αλλά και του εαυτού μας. Ας κοιτάξουμε βαθιά μέσα μας και ας κάνουμε το πρώτο βήμα να ανεβούμε κάποιο σκαλοπάτι και έπειτα θα έρθει η σειρά του επόμενου, και του επόμενου. Και έτσι θα υψωθούμε λίγο και η ανάταση αυτή η εσωτερική θα επιφέρει και το φως λίγο πιο κοντά.

Πριν λίγες μέρες αναπτύχθηκε μια συζήτηση με τους μαθητές μου για την δομή της οικογένειας. Τα παιδιά στην ερώτησή μου, «Ποια πιστεύετε πως θα είναι η δομή της οικογένειας στο μέλλον και ποιες αλλαγές έχει ήδη υποστεί αυτή;» έδειξαν να μην καταλαβαίνουν, παρόλο που επανέλαβα την ερώτηση πολλές φορές και ισχυρίστηκα πως είναι σαφής.
Τα παιδιά επέμειναν πως δεν αντιλαμβάνονται το νόημα του ερωτήματος. Εξήγησα τότε, πως αυτό αφορά στην σύνθεση της οικογένειας και στις αλλαγές που έχουν παρατηρηθεί και πιθανώς θα συνεχίσουν να παρατηρούνται στο μέλλον.  Ακολούθησε μια πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση της οποίας το συμπέρασμα ήταν πως τα νέα αυτά άτομα δεν επιθυμούν ριζική αλλαγή στην δομή του θεσμού της οικογένειας.
Σε μια εποχή που όλα ευνοούν την μετάλλαξη τόσων και τόσων θεσμών, αξιών και εννοιών, η απόφαση νέων ανθρώπων στην διατήρηση αυτών, τουλάχιστον από την πλειοψηφία τους – διότι σαφέστατα θα υπάρχουν και κάποιοι που ίσως για τους δικούς του προσωπικούς λόγους επιθυμούν μια «διεύρυνση» στην έννοια της λέξεως οικογένειας – αποτελεί φως στο γενικότερο σκοταδισμό που βιώνουμε σε διάφορα πεδία.
Παρακολουθώ τα τελευταία χρόνια όλο και περισσότερες τηλεοπτικές σειρές, κινηματογραφικές ταινίες και γενικότερα παραγωγές, οι οποίες έχουν εντάξει στην πλοκή της εκάστοτε ιστορίας τους και έναν ομοφυλοφιλικό έρωτα και όχι μόνον. Δεν έχω κανένα θέμα με την επιλογή, επί προσωπικού, των ανθρώπων που έλκονται από το ίδιο φύλο. Δεν θα με ενοχλούσε και δεν θα το ανέφερα εφόσον το ζούμε, το συναντάμε, το διαπραγματευόμαστε στην καθημερινότητά μας και είναι κομμάτι της κοινωνίας έτσι ή αλλιώς, είτε μας αρέσει είτε όχι. Όμως τελευταία διαπιστώνω, μετά λύπης μου, πως γίνεται μια συντονισμένη προσπάθεια να περάσουν μηνύματα στο νεανικό κυρίως κοινό μέσα από τηλεοπτικές παραγωγές, που αφορούν στην αλλοίωση και την ανασύσταση της δομής της οικογένειας. Για παράδειγμα, το τηλεοπτικό προϊόν προβάλλει ανώδυνα, ως εντελώς φυσιολογικό, ένα νέο μοντέλο οικογένειας που αποτελείται από ζευγάρι του ιδίου φύλου και ένα υιοθετημένο παιδί.
Θα σπεύσω να συμφωνήσω, με όσους θα σκεφτούν, πως δεν μας λέει κανείς ότι αυτό το παιδί δεν θα ανατραφεί με αγάπη και με δικαιοσύνη και με όλα εκείνα που χρειάζεται ένα παιδί για να μεγαλώσει υγιώς και ασφαλώς. Θα συμφωνήσω επίσης και με όσους θα αντιδράσουν λέγοντας πως σε πολλές φυσιολογικές οικογένειες τα παιδιά κακοποιούνται καθημερινά και δεν τυγχάνουν της προσοχής και της φροντίδας που απαιτείται και που ίσως, να τύχει αυτό το πλάσμα, μεγαλώνοντας μέσα σε μια τόσο διαφορετική οικογένεια. Δεν μπορώ όμως να παραβλέψω το γεγονός πως την νέα αυτή δομή της οικογένειας στην οποία το ζευγάρι αποτελείται από άτομα του ίδιου φύλου, την λανσάρει πλέον η παγκόσμια βιομηχανία θεάματος! Τα χιλιάδες παιδιά του κόσμου, παρακολουθούν ως κάτι εντελώς φυσικό, την ανατροφή ενός παιδιού από μια τέτοια οικογένεια.   Αν αυτό δεν είναι προπαγάνδα, τι είναι; Αν έτσι δεν καταλύονται οι θεσμοί, πως;  
Το χείριστο της υπόθεσης είναι πως το μαζικό αυτό μέσο – η τηλεόραση, χρησιμοποιείται κατά κόρον, όπως ακριβώς χρησιμοποιούνται και τα δελτία ειδήσεων. Ο ρόλος του πλέον είναι να δημιουργήσει εύφορο έδαφος για να καλλιεργηθούν μέσα μας κάποιες ιδέες, που κάποιοι αποβλέπουν στο να γίνουν νέες νόρμες διαβίωσης. Είναι θλιβερό να συμβαίνει γύρω μας η  απόλυτη καταστρατήγηση θεσμών και αξιών όπως αυτός της οικογένειας και να μην αντιδρούμε.
Δυστυχώς,  η ιδέα της απόλυτης πολτοποίησης των ανθρώπων της υφηλίου, όπου δεν θα διαχωρίζεται το φύλο, η εθνικότητα, η ταυτότητα, τίθεται σε εφαρμογή εδώ και χρόνια και δεν το έχουμε καταλάβει.  Σε λίγο πολύ φοβούμαι πως θα κυκλοφορούμε με τα περίφημα barcodes  χτυπημένα στο καρπό αντί για ονόματα, σαν πρωταγωνιστές σε ταινίες επιστημονικής φαντασίας, για τα οποία  ο αείμνηστος Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος είχε πει και γράψει πάρα πολλά. Και δεν μιλώ ούτε για το βιβλίο της Πέμπτης Δημοτικού που δείχνει την εικόνα που περιγράφω πιο πάνω προφητικά, (κατά λάθος, αφού στο Υπουργείο Παιδείας από ότι φαίνεται δεν ελέγχονται τα περιεχόμενα των σχολικών βιβλίων !!) ούτε για το αν το παιδί μας θα επιλέξει να αρέσκεται από το αντίθετο ή το ίδιο φύλο. Αυτό είναι κάτι που μπορεί να συμβεί στον καθένα, ακόμη και μεγαλώνοντας σε κανονική οικογένεια.  Είναι που έχουμε χάσει την μπάλα και δεν ξέρουμε σε ποιο τέρμα σκοράρουμε. Είναι που νομίζουμε πως εξελισσόμαστε και στην ουσία οδηγούμαστε στη καταστροφή. Είναι που μας παραμυθιάζουν με ότι γνωρίζουν πως έχουμε ανάγκη για να υποκριθούμε τους αντιρρησίες. Έτσι, όταν θα έχουμε πέσει στην απόλυτη νιρβάνα, να μας οδηγήσουν εκεί που θέλουν. Στην ανωνυμία, την απροσωπία, την υποδούλωση. Μας εξωθούν στην εκτός ορίων ύπαρξη. Μας θέλουν ανεξέλεγκτους και έτοιμους για όλα, για να λανσάρουν το απίστευτο και να το δεχτούμε ως επανάσταση ενάντια στο κατεστημένο που μας βομβαρδίζει με αδικία. Έχοντας μπουχτίσει από αυτή την αδικία δεν αναλογιζόμαστε αν αυτό που βλέπουμε ως άναρχη συμπεριφορά, είναι στην ουσία η συναίνεσή μας στον αφανισμό μας, εθνικά, φυλετικά, ατομικά.
Κάπου έχω γράψει:
«Ο δίχως όρια, ευρέως καταπατάται!» 
Γιατί ο δίχως όρια χειραγωγείται εύκολα.
Γιατί ο δίχως ταυτότητα, λαχταρά να ανήκει κάπου και ευγνωμονεί όταν τον εντάσσουν εν τέλει, δίχως να τον απασχολήσει το πού. Αισθανόμενος ενταγμένος δε, οφείλει και νιώθει υποχρέωση, άρα δεν αντιδρά, δεν πάει κόντρα. Και η ζωή συνεχίζεται…

Ορέ που πάμε; Που έλεγε και ο Αυλωνίτης…

ΑΝΝΟΥΛΑ

 
Το κρεβάτι ήταν πολύ ψηλό. Δεν μπορούσε να ανέβει εύκολα.  Μόλις 6 ετών και όμως τόσο μεγάλη, μα το κρεβάτι δεν μπορούσε να το ανέβει εύκολα.  Δεν το έβαζε κάτω όμως.  Σιγά και μην το έβαζε κάτω! Τραβούσε τα στρωσίδια, πιανόταν από το κεφαλάρι, πότε από τα μαξιλάρια, τα κατάφερνε στο τέλος.
Όταν ανέβαινε με το μωράκι της επάνω στο κρεβάτι έπαιζε με τις ώρες. Εκεί στο δωμάτιο το παιδικό. Είχε και την αδελφούλα της μαζί, και της έδινε το μωράκι της να παίξει και εκείνη.  Δεν είχε άλλο μωράκι κουκλίτσα.

Ο πατέρας της δεν είχε φέρει δύο στα κορίτσια του. Όχι ότι δεν υπήρχαν τα χρήματα. Χρήματα υπήρχαν και αρκετά. Ο πατέρας ήταν ναυτικός και πάντα υπήρχαν και πολλά αγαθά και πολλά παιχνίδια. Τι να το κάνεις;  Άλλα δεν υπήρχαν. Δεν έφερνε ποτέ δυο παιχνίδια, μόνο ένα και μόνο για την Αννούλα. Στην αρχή.  Αργότερα έφερνε μόνο για την μικρή. Αργότερα όταν η Αννούλα μεγάλωσε και απέκτησε σκέψη και γλώσσα ικανή να σου απαντήσει κατάλληλα, σταμάτησε να τη θεωρεί αγαπημένη.
Τα κορίτσια ήταν αγαπημένα μεταξύ τους όμως.  Ήταν ευτυχισμένα κυρίως γιατί εκείνος έλειπε πολύ από το σπίτι και είχαν ησυχία.  Όταν αργότερα μεγάλωσε, η Αννούλα, κατάλαβε πως τα ταξίδια τότε ήταν πολύμηνα και για αυτό είχαν τόσο καιρό ηρεμία στο σπίτι.  Αλίμονο όταν έρχονταν πίσω.  Όταν ξεμπαρκάριζε. Στην αρχή δεν φοβόταν τόσο, αργότερα έτρεμε. Μα και που έτρεμε, δεν το έδειξε ποτέ της.  Τότε ορκίστηκε. Δεν θα επιτρέψω ποτέ να με τρομάξει κανείς στη ζωή μου.  Και όταν ακόμη θα τρέμω από φόβο μέσα μου, στα μάτια μου δεν θα φαίνεται ούτε ένα ίχνος ανησυχίας. Τίποτε.
Ένα βράδυ θυμάμαι, η Αννούλα και η αδελφή της κάθονταν στο δωμάτιο και έπαιζαν. Η μητέρα ήταν βαριά άρρωστη και ψηνόταν στο πυρετό. Ο Γιατρός είχε πει, μια λέξη περίεργη, «ουρολοίμωξη». Έπρεπε η μάνα να μένει στο κρεβάτι και να κάνει ενέσεις.  Ερχόταν κάθε μέρα μια γειτόνισσα και τις έκανε. Εκείνος έπινε, ως συνήθως.  Μόνο έπινε από το πρωί ως το βράδυ, όταν δεν ταξίδευε. Σήμερα η Αννούλα, πιστεύει ότι πάντα έπινε.  Ίσως μόνο όταν δούλευε βάρδια, γιατί δεν μπορούσε και δεν έπρεπε να βάζει σε κίνδυνο τις ζωές και των άλλων στο καράβι.  Πως θα χειριζόταν τα μηχανήματα;
Η μητέρα εκλιπαρούσε για λίγο νερό από το υπνοδωμάτιο που βρισκόταν ξαπλωμένη. Η Αννούλα σαν πιο μεγάλη έτρεξε κοντά της και της έδωσε.  Καιγόταν.  Αλλά δεν ήταν μόνο αυτό. Η μάνα έκλαιγε.
"Γιατί κλαις μανούλα, πονάς;" ρώτησε η Αννούλα.
"Παιδί μου, να πονάω λίγο, να καθίσετε στο δωμάτιο σας και να μη βγείτε από εκεί. εντάξει;"
"Ναι μανούλα,..."

Έπειτα από λίγο είδε τον πατέρα της να πηγαίνει στο δωμάτιο μαζί με τη μητέρα της. Η πόρτα έκλεισε. Άκουσε φωνές.  Την έβριζε πάλι.  Τι του είχε φταίξει η γυναίκα; Της φώναζε.  Είχε πάει πάνω από το κεφάλι της και της έλεγε ακατάληπτα λόγια, ασυναρτησίες που γεννά η αρρώστια του ποτού.   Τα κορίτσια αγκαλιάστηκαν και περίμεναν. Η μικρή ρώτησε την Αννούλα αν θα έπρεπε να πάνε να βοηθήσουν την μητέρα τους. Η Αννούλα την έσφιξε πιο πολύ πάνω της, προσπαθώντας να την προστατεύσει και να την εμποδίσει από το να ακούσει και άλλες ασχήμιες και βρισιές. Κάποια στιγμή η μάνα άρχισε να ουρλιάζει. Η Αννούλα κατέβηκε από το ψηλό κρεβάτι και έτρεξε στην κλεισμένη πόρτα. Προσπάθησε να ανοίξει σιγανά λιγο για να δει τι γινόταν μέσα. Από την μισάνοιχτη πόρτα είδε τη μαμά της σε κακό χάλι να παρακαλάει τον πατέρα της να της δώσει ένα βαζάκι που κρατούσε. Ήταν τα χάπια που έπαιρνε η μαμά για να αντέχει. Ηρεμιστικά τα λένε. Τότε δεν ήξερε ακριβώς τι έκαναν. Τώρα ξέρει. Τότε όμως ήταν που ορκίστηκε πάλι, πως ποτέ της δεν θα πάρει ηρεμιστικά για κανέναν και για τίποτε ποτέ!! Και δεν πηρέ!!! Ποτέ!!!
 Από την μισάνοιχτη πόρτα είδε τον πατέρα της να κραδαίνει στον αέρα το βαζάκι με τα χάπια και να τη βρίζει. "Όχι μωρή δεν θα στα δώσω.  Να ψοφήσεις μωρή! Γαμώ την.......τον...... "  δεν ήξερε τι άκουγε η Αννούλα, αλλά ήξερε πως ήταν πολύ κακά και άσχημα λόγια γιατί τα είχε ακούσει αμέτρητες φορές.   Της έλεγε να πάρει την μικρή και να φύγει από το σπίτι. Κόπηκε η αναπνοή της, της Αννούλας! Μιλούσε για την αγαπημένη της αδελφούλα! Της έλεγε ότι δεν την θέλει την άλλη και την έσερνε στο πάτωμα από τα μαλλιά.  Είχε αρπάξει μια γυναίκα άρρωστη με 40 πυρετό από τα μαλλιά και την έσερνε στο πάτωμα να την πάει στην εξώπορτα του σπιτιού,  να την πετάξει έξω; να την ρίξει από κάτω;  τι;  γιατί;; Τα ήξερε η Αννούλα.  Τα είχε ξαναδεί.   Τα ίδια και χειρότερα και πολύ χειρότερα και άλλα στα παιδιά του όχι μόνο στην γυναίκα του. Η μικρή έκλαιγε πάνω στο κρεβάτι δαγκώνοντας ένα μαξιλάρι. Παιδάκι, μωρό στα 4 τι να κάνει; τι να καταλάβει; Πολλά καταλάβαινε όμως…  
Η μικρή- μεγάλη Αννούλα, έπρεπε να κάνει κάτι και το έκανε. Άνοιξε την πόρτα  με κίνδυνο να την δείρει πολύ άσχημα ο πατέρας της και του άρπαξε από τα χέρια το φάρμακο.  Το έδωσε στην μαμά της και του είπε: "Εγώ, θα φέρω την αστυνομία αν ξανά πειράξεις την μαμά μου, ακούς;"

Η μάνα φώναζε να μην μιλά έτσι στον πατέρα της.
Η αδελφή της έκλαιγε σιωπηλά στο κρεβατάκι της αγκαλιά με το μαξιλάρι. Η μικρή - μεγάλη Αννούλα ενηλικιωνόταν απότομα, μέρα τη μέρα.
Στα πέντε της ήταν δεκαοχτώ και στα επτά της εικοσιπέντε.
Στα δώδεκα όταν πια έφυγαν από τον εφιάλτη ήταν πλέον σαράντα.
Μη ρωτήσετε πόσο είναι σήμερα.
Είναι πάντα η Αννούλα, για όλους!


Ζήτησα από μια φίλη να μου δώσει μια λέξη για να γράψω κάτι και εκείνη μου είπε την πιο δύσκολη…  «Αννούλα»

ΜΙΧΑΛΗΣ ΣΟΥΜΑΣ -  ΜΙΛΩΝΤΑΣ ΜΕ ΝΟΤΕΣ…
Τον τραγουδοποιό (συνθέτη, στιχουργό, τραγουδιστή) Μιχάλη Σούμα και βασικό τραγουδιστή του συγκροτήματος ΟΝΥΞ τον γνώρισα όταν συναντήθηκαν τα Ταγκό μας. Το δικό του «Ταγκό της Ξενιτιάς» με την εξαίσια φωνή της Σταυρούλας Βλάχου και τον ίδιο φυσικά, ταίριαξε τόσο με τον άξονα που κινείτο το δικο μου μυθιστόρημα «Το Ταγκό της Σκιάς» που υιοθέτησα το κομμάτι και το συμπεριέλαβα στην πρώτη επίσημη παρουσιαση του τον Ιούνιο του 2014!
Το πρώτο που διέκρινα στο Μιχάλη ήταν η πολύ σεμνή του παρουσία και το πάθος που ειχε το βλέμμα του όταν μιλούσε για μουσική και επαιζε μουσικη! Παθιασμένη γυναικα και εγώ πως θα μπορουσα να το αγνοήσω. Στις Αννα- Διατυπώσεις μου λοιπον, την σειρά συνεντεύξεων που εχω σκοπό να δημοσιευσω την
Politicaldoubts αποφάσισα πως θα πρέπει οπωσδήποτε να εχω τον Μιχάλη!
Α.Τ--    Γεια σου Μιχάλη!! Καλώς ήρθες στην
PoliticalDoubts πες μας λιγα πράγματα για σένα αρχικα…
Μιχάλης Σούμας :  Γεννήθηκα πριν 43 χρόνια στην Αθήνα.  Η καταγωγή μου είναι απ την Κωνσταντινούπολη τα παιδικά μου χρόνια μοιρασμένα στη Καισαριανή και στην Σαλαμίνα όπου και ζω μόνιμα απ τα 11 μου και δεν το  αλλάζω με τίποτα! Με τη μουσική ασχολήθηκα στην εφηβεία μου σαν dj και μετά με 2 φίλους το 1988-89 το Βασίλη Κατσαρα και το Νεκτάριο Βουζουκα φτιάξαμε τους ΟΝΥΞ  και είμαστε ακόμα μαζί και παίζουμε ύστερα από 26 ολόκληρα χρονια! Στις αρχές παίζαμε διασκευές ελληνικές και ξένες και δειλά - δειλά φέραμε και τα δικά μας κομμάτια.  Ύστερα από πολύ αγώνα και πολλές ήδη συναυλίες σ’ όλη την Ελλάδα το 1999-2000 βγάλαμε το 1 μας cd "Μια Χειμωνιάτικη Ιστορία με την υποστήριξη του ATLANTISFM από την alpha records το οποίο πήγε παρά πολύ καλά  και από κει μπορώ να πω με μεγάλη χαρά πως ξεχώρισαν τα κομμάτια «Μια χειμωνιάτικη ιστορία», «Για σένα φίλε»  «ο βασιλιάς της μοναξιάς» και ακούγονται ακόμα και σήμερα! Τα επόμενα χρόνια συνεχίζουμε με τους ΟΝΥΞ να γράφουμε, ηχογραφούμε,  ενώ παράλληλα μέσα μου έχει μπει για τα καλά εκτός απ το σαράκι του να γράφω τραγούδια αυτό και της ηχοληψίας και παραγωγής γενικοτερα! Το 2008 κυκλοφορεί απ την Atlantis  Records το δεύτερο μας cd με τίτλο ΜΕΧΡΙ ΤΟ ΤΕΛΟΣ !! Tα τελευταία χρόνια έχοντας το δικό μου στούντιο  "MountainStudioM.S"  στη ΣΑΛΑΜΙΝΑ φτιάχνω τραγούδια για άλλες φωνές εκτός της δικής μου, που ξεκινά από την μουσική το στίχο την ενορχήστρωση την παραγωγή μέχρι και τη σκηνοθεσία και του βίντεο του κάθε τραγουδιού!!! Έχω αρκετές δουλείες στα σκαριά με πολύ καλές φωνές σε διαφορετικά είδη και στυλ φυσικά, μια απ αυτές είναι της Σταυρούλας Βλαχου μιας ξεχωριστής φωνής αλλά και ξεχωριστού ανθρώπου, σε μουσική δική μου και σε στίχους δικούς μου του Μιχάλη Κάλτσα της Ειρήνης Καρρά και της Άννας Τσεκουρα, πιο πρόσφατα που συνέπεσαν και τα "Ταγκό μας" και από κει ξεκίνησε μια πολύ καλή χημική ένωση συνθέτη κ στιχουργού !  Είναι μια δουλειά με τραγούδια που όσοι έχουν συμμετάσχει έχουν καταθέσει την ψυχή τους πραγματικά και αυτός είναι και ο τρόπος που λειτουργώ.  Να καταθέτω την ψυχή μου σε ότι κάνω αλλιώς δεν το κάνω καθόλου!!!!
Α.Τ--  Με τιμά ιδιαίτερα που με αναφέρεις ως συνεργάτιδά σου σε αυτή την νέα σου δουλειά, μα πρέπει να σου πω πως και εγώ αυτό που διέκρινα από την σύνθεση του "Ταγκό της Ξενιτιάς" κατά αρχήν, το οποίο συνέπεσε να ταυτιστεί με την δική μου συγγραφική σύνθεση, "Ταγκό της Σκιάς", ήταν πως διαθέτει πολύ ψυχή η μουσική σου!! Εδώ όμως, δεν είμαστε για να πούμε για μένα, αλλά για σένα. Νομίζω θα ενδιέφερε τον κόσμο να μάθει πως ένας άνθρωπος που ασχολείται τόσα χρόνια με την μουσική βλέπει τα μουσικά δεδομένα σήμερα. Είμαστε σε τέλμα; Τα ταλέντα που υπάρχουν βρίσκουν το δρόμο τους; ή τελικά το ζητούμενο είναι ο καθένας να πορεύεται με την ψυχή στα δόντια και να μην τον νοιάζει η κατάληξη;
Μ.Σ. :  Άννα η τιμή είναι και δική μου  και ευχαριστώ για την συνέντευξη (να τονίσω ότι είναι η πρώτη που δίνω σαν Μιχάλης Σούμας και όχι σαν ΟΝΥΞ) Tα μουσικά δεδομένα είναι και ένας καθρέφτης πολύ απλά της ζωής, της κοινωνίας και πάντα έτσι ήταν,  η τέχνη ακλουθούσε τον ρυθμό της ζωής και το αντίστροφο! Δυστυχώς,  η ποιότητα της ζωής μας είναι στο χειρότερο επίπεδο και αυτό περνά και στη μουσική αλλά και γενικότερα στην τέχνη! Αυτός ο υπερ-καταναλωτισμός διψά συνεχεία για κάτι νέο, καταβροχθίζοντας ότι υπάρχει στο δρόμο του καλό η κακό! Το διαδίκτυο και τα ΜΜΕ γενικότερα, ναι βοηθούν τον καλλιτέχνη να προβάλει κάτι,  αλλά καλά τραγούδια,  μουσικές,  χάνονται σ’ αυτόν τον κυκεώνα και συνήθως αυτά που επιβιώνουν,  είναι αυτά που θέλει το σταρ σύστημα. Μα έχουν ημερομηνία λήξης γιατί για αυτο το σκοπό βγήκαν, να πουλήσουν εκείνη ακριβώς την περίοδο και να έρθει νέο εμπόρευμα μέχρι ο/η καλλιτέχνης να αρχίσει σιγά σιγά να χάνει τη λάμψη του (και την εμφάνιση του σαν περνούν τα χρόνια) και να τον αντικαταστήσει ο επόμενος,  ο πιο φρέσκος! Δυστυχώς, η μουσική έγινε μόνο διασκέδαση και όχι ψυχ-αγωγια! Ταλέντα υπάρχουν, τραγούδια γράφονται με πάθος με ψυχή που θα γινοντουσαν επιτυχίες σε άλλες εποχές, όχι γιατί είναι σουξέ, αλλά γιατί θα έχουν πάντα κάτι να λένε στον ακροατή όταν τα ακούει, αλλά μπορεί να μην τα ακούσουμε ποτέ γιατί θα χαθούν !  Από εκεί και πέρα πως θα πορευτεί ο καθένας είναι στη κρίση του και στην αντοχή του στομαχιού του! Αν έχεις ατσαλώσει προχώρα, αν δεν σε πολυνοιαζει και είσαι "εραστής-της-τέχνης" =ερασιτέχνης,  πάλι προχώρα,  αν είσαι κάτι άλλο σκέψου το καλά!!!
Α.Τ--   Σε μια μουσική κοινωνία πως λειτουργούν οι θεσμοί και οι νόμοι της; Υπάρχουν και εκεί επαναστάτες; υπάρχουν αναρχικοί; υπάρχουν ακραίοι; ( προσωπικά τους γουστάρω όλους αυτούς ! είμαι αντισυμβατική εκ γενετής!)
Μ.Σ.:  Εννοείται πως υπάρχουν! Άνθρωποι που γράφουν, τραγουδούν,  παίζουν γιατί είναι ερωτευμένοι με αυτό που κάνουν, που δεν τους νοιάζει το να γίνουν πρώτα ονόματα, να δουν το όνομα τους στη μαρκίζα του κέντρου , χωρίς να αυτό να σημαίνει ότι δεν είναι ωραίο για ένα καλλιτέχνη. Άλλωστε αποτελεί μια  δικαίωση, ένα μπράβο, κάτι να σου δώσει κουράγιο, δύναμη! Υπάρχουν όλοι αυτοί αν και μερικούς βέβαια στην πορεία τους απορρόφησε το σύστημα, απλά γιατί εκείνη την εποχή πουλούσε  "ο επαναστάτης"!!!
Α.Τ.--   Μίλησε μου για τον έρωτα Μιχάλη. Πηγή έμπνευσης για όλους... Είναι το τραγούδι ως μορφή τέχνης, ένας τρόπος να το εκφράσεις ακόμη και στις ακραίες του μορφές; τον εξυγιαίνει πιστεύεις, τον καθαγιάζει, τον αφορίζει;  Μήπως οι νότες λειτουργούν αιρετικά-  όπως και ο ίδιος ο έρωτας-  μέσα στην μουσική, και σε πάνε όπου θέλουν αυτές; Για παράδειγμα,  σου έτυχε να γράφεις κάτι και επειδή βρίσκεσαι σε συγκεκριμένη στιγμή φόρτισης, να γράψεις κάτι άλλο;
Μ.Σ.:  Ο έρωτας και ότι συνεπάγεται, είναι όντως η μεγαλύτερη πηγή έμπνευσης! Για μένα  δεν είναι μόνο έμπνευση στη μουσική είναι έμπνευση για ζωή! Σε κάνει να κοιτάς με άλλο μάτι τον κόσμο και τον εαυτό σου, σε κάνει άλλο άνθρωπο να ξεπερνάς κάθε εμπόδιο κάθε φραγμό! Ακόμα και ο πόνος…  μέσα από αυτόν είναι το πιο γλυκό φαρμάκι που μπορείς να πιες… οι νότες λοιπόν ανάλογα με την στιγμή στην οποία βρίσκεσαι, άλλες φορές τον αφορίζουν και άλλες τον εξυμνούν.  Όλα εξαρτώνται απ την ψυχολογία του καθένα εκείνη τη στιγμή που η μουσική και ο στίχος επιδρά πάνω του!! Ένα κείμενο δικό σου, στίχοι δικοί σου που έβαλα μουσική και μ άρεσε παρά μα πάρα πολύ " Το Γραμμένο" είναι ένα παράδειγμα για όλη αυτή τη μίξη των συναισθημάτων που στον καθένα θα επιδράσει διαφορετικά! Εγώ ακούγοντας να λέει  «είσαι το γραμμένο μου και εσύ είσαι το δικό μου και η αλήθεια δεν μπορεί ποτέ της να κρυφτεί» θα μπορούσε να με αγγίξει θετικά αν το άτομο που είμαι ερωτευμένος είναι μαζί μου αλλά, θα μπορούσε να με κάνει κομμάτια αν στη συγκεκριμένη στιγμή ήμουν μόνος! Και στις δύο περιπτώσεις πάντως,  οι νότες μαζί με το στίχο έχουν χτυπήσει τη φλέβα! Μου έχει τύχει να γράψω κάτι και να βγει κάτι το διαφορετικό, συνήθως  όμως,  γράφω όταν δεν είμαι ψυχολογικά καλά. Είναι πολύ λίγες οι φορές που έχω γράψει κάτι χαρούμενος και με καλή διάθεση! Τόσο, που οι φίλοι μου στο συγκρότημα όλα αυτά τα χρόνια μου κάνουν πλάκα και μου λενε "να ερωτεύεσαι και να χωρίζεις πιο συχνα να γράφεις ωραία τραγούδια!!!!
Α.Τ. ---  Μιχάλη μου, το ίδιο συμβαίνει και με εμένα!! Δεν μπορώ να γράψω γραμμή όταν είμαι σε πελάγη ευτυχίας! το απολαμβάνω με όλο μου το είναι και δεν θέλω να χάσω δευτερόλεπτο. Όταν όμως, μου λειπει ο άλλος, είτε επειδή χώρισα, είτε επειδή απλά είναι μακριά μου... μεγαλουργώ!! Σε ευχαριστώ εδώ δημοσίως, για την υπέροχη μελωδία που έχεις γράψει για το "Γραμμένο" μου... Ήταν ακριβώς ότι είχα φανταστεί για αυτούς τους στίχους και πρέπει να πω στον κόσμο πως δεν σου είχα πει ποτέ τι θα ήθελα να κάνεις με αυτούς τους στίχους. Μεταφυσικά καθαρά βρήκαν τον ήχο τους... Πιστεύω πολύ στην παλαιότητα των ψυχών και στο γραμμένο... Εσύ;
Μ.Σ.:  Ακριβώς,  ενώ όταν είμαι χαλιά θέλω να χαλάσω όλα τα δευτερόλεπτα μέχρι το τέλος του κόσμου σ’ αυτό που θέλω να εκφράσω, ίσως γιατί εκείνη τη στιγμή έρχομαι, κατά κάποιο τρόπο, κοντά στον έρωτα που απευθύνομαι!! Εγώ σε ευχαριστώ Άννα και για μένα η καλύτερη στιγμή είναι αυτή:  όταν γράφει κάτι κάποιος και βάζω μια μουσική και δεν περιμένει τίποτα,  και μόλις το ακούσει δεν το πιστεύει απ τη χαρά του! Για μένα αυτή είναι η μεγαλύτερη ανταμοιβή!
Ναι πιστεύω στο γραμμένο αλλά είμαι και λίγο της αμφιβολίας "τι θα γινόταν αν τότε…  αν ! Πιστεύω στο γραμμένο αλλά μόνο και μόνο γιατί σαν άνθρωποι δεν μπορούμε να δούμε το μέλλον, να πάρουμε το γραμμένο,  τη μοίρα στα χέρια μας! Αν υπήρχε αυτή η δυνατότητα ίσως, δεν υπήρχε γραμμένο και όλα ήταν από εμάς προκαθορισμένα!! Πιστεύω λοιπόν οχι στις δυο  όψεις  του νομίσματος αλλά και σε μια μνημειώδη στιγμή που έχοντας πετάξει το νόμισμα 100 φορές, μια φορά ίσως σταθεί στην κόψη του!!
Α.Τ.--- Πες μου Μιχάλη, Η μουσική θεωρείται και ψυχοθεραπεία. Τα φυτά ανθίζουν και ακμάζουν με μουσική. Τα μωρά ηρεμούν. Οι άνθρωποι εξημερώνονται και εξευμενίζονται Θεοί και Δαίμονες. Ποια όψη ίσως, έχεις δει στην μουσική εσύ, που την υπηρετείς ως τραγουδοποιός τόσα χρόνια, που είναι διαφορετική από την ιδανική αυτή προσέγγιση, αν έχει....
 
Μ.Σ.: Κοίταξε Άννα,  λένε ότι  αν είσαι μουσικός κουβαλάς και κάποια τρέλα, τώρα ψυχοθεραπεία είναι σίγουρα όχι μόνο για τον ακροατή, αλλά και για τον μουσικό!! Δεν νομίζω να υπάρχει ιδανική προσέγγιση για μένα η μουσική είναι τρόπος ζωής, δεν έχω δει κάτι διαφορετικό εγώ όλα αυτά τα χρόνια που τραγουδώ και γράφω όπως μου βγαίνει και όπως νιώθω, Η  ζωή γενικά,  χωρίς μουσική θα ήταν μια ασπρόμαυρη ζωή. Δείτε μια ταινία αγαπημένη και βγάλτε τη μουσική από αυτήν όσο και έξοχη να είναι η ερμηνεία του ηθοποιού,  αν την ώρα που πονά βγάλεις τη μουσική που αντικατοπτρίζει το συναίσθημα εκείνο τη δεδομένη στιγμή, δεν θα είναι το ίδιο!
Α.Τ. --  Σχέδια ! Πες μου όλα τα σχέδια σου ότι έχει μέσα το κεφάλι σου για την επόμενη δουλειά και ότι νιώθεις πως θέλεις να δοκιμάσεις από εδώ και πέρα
Μ.Σ :  Λοιπον σχεδια!  Υπάρχει φυσικά η δουλειά της κοινής μας φίλης Σταυρούλας Βλάχου και εδω θέλω να την ευχαριστήσω και δημόσια που μου εμπιστεύτηκε να γράψω και να κάνω παραγωγή στο πρώτο της μουσικό βήμα! Έχω έτοιμη μια παραγωγή με παιδικά τραγούδια αλλά και για μεγάλα παιδιά και παραμύθια σε στίχους της Κυπαρισσίας Μίχα, μουσική δική μου και τραγουδώ στα 5 απ τα 8 κομμάτια ! Γράφω ακόμα για νεα παιδιά που κάνουν τα πρώτα τους βήματα αλλά και καλλιτέχνες που έχουν εμπιστευτεί τη δουλειά μου σαν σύνθεση παραγωγή ενορχήστρωση κτλπ!  Γράφω και  με τους ΟΝΥΞ και ευελπιστούμε σε ένα 3 cd και συναυλίες φέτος!  Κάτι πλανιέται στον αέρα να γράψω μουσική για μια θεατρική παράσταση αλλά δεν είναι σίγουρο ακόμα! Γενικώς να τραγουδώ και να γράφω, αυτό θέλω!
Α.Τ. ---  Αφού σε ευχαριστήσω πολύ, πρώτον για την συνεργασία μας και τη εξαιρετική σου δουλειά με τους στίχους μου τους οποίους σεβάστηκες απόλυτα, δεύτερον για την ευγένεια να μου παραχωρήσεις αυτή τη συνέντευξη ενώ γνωρίζω πως είσαι άνθρωπος των έργων και δεν σου αρεσει να μιλάς πολύ, και τρίτον, για την υπομονή σου να συνομιλήσουμε με πολύ δύσκολες συνθήκες λόγω το χρόνου μου κυρίως, να σου ζητήσω να κλείσουμε λέγοντας μου τα τρία πιο σημαντικά για σένα πράγματα στην ζωή σου για να είσαι ευτυχισμένος. Εκτός απο την Υγεία και την Εργασία που είναι αυτονόητο για κάθε άνθρωπο, ότι αποτελούν προϋποθέσεις ευτυχίας, ποια τρία πράγματα είναι τα πιο σημαντικά για την κατ ουσία ύπαρξη σου.
Μ. Σ. : Άννα μου να σε ευχαριστήσω κι εγώ ξανά, για την εμπιστοσύνη που μου έδειξες δίνοντας μου τους στίχους σου, με αποτέλεσμα ένα υπέροχο "πάντρεμα" και πιστεύω ότι αυτό είναι μόνο η αρχή μιας συνεργασίας που έχει να δώσει και να πει πολλά και επίσης να σε ευχαριστήσω για αυτή τη συζήτηση… Εκτός λοιπόν απ την υγεία και εργασία για μένα αυτό που θεωρώ σημαντικό είναι να τραγουδώ να γράφω και να ονειρεύομαι!! όταν υπάρχουν αυτά νιώθω ότι είμαι ζωντανός!!!!
Α.Τ. ---  Σου εύχομαι κάθε επιτυχία και εις πολλές συμπράξεις και συναντήσεις ουσίας στο μέλλον!! Η μουσική χρειάζεται ονειροπόλους, επαναστάτες και ασυμβίβαστους,  όπως γενικότερα η τέχνη,  αλλιώς... θα ζούμε σε γυάλες!!